Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Karşılaştırmalı Egemenlik Okumaları ULI 544 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi SONER TAUSCHER
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi SONER TAUSCHER,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Yiğit C. Eskicioğlu

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Dersin amacı, Antik Yunan döneminden başlayarak orta çağ ve yakın çağ dönemleri boyunca Batı ve İslam düşünce dünyasında egemenliğin nasıl ele alındığını birincil kaynaklardan karşılaştırmalı olarak okuyup, yorumlamaktır.

Dersin İçeriği

Bu ders kapsamında öncelikle antropoloji ile siyasetin ilişkisi üzerinde durulacaktır. Böylece ileride siyaset felsefesine dönüşecek felsefe ile siyasetin bağlantısı irdelenecektir. Böylece Antik Yunan felsefesinde yerini bulan egemen ve yönetilenler ilişkisine giriş yapılacaktır. Ortaçağ boyun Kilise ve siyasetin karşılıklı etkileşimi ele alınırken, İslam yönetim anlayışının doğuşu ve gelişmesi incelenecektir. 17. ve 18. yüzyılda Batı dünyasında egemenlik alanında gerçekleşen dönüşüm M. Foucault'un ve sonrasında Agamabenin Biyopolitika kavramı üzerinden çözümlenecektir. Nihayetinde Hegel'in egemenlik anlayışından hareketle, Schmitt ve Kelsen'in egemenlik literatürüne olan katkılar ele alınacak, yakın çağ düşüncelerinin Türk düşünce hayatındaki izdüşümleri tartışılacaktır. 

 

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Egemenlik, İnsan, Devletin kuruluşuna yönelik farklı yaklaşımlar. Anlatım, Sınav,
2 Batı felsefe tarihinin önde gelen isimleri ve düşünceleri. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav,
3 İslam düşünce dünyasının önde gelen isimleri ve düşünceleri Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav,
4 Modern dönem egemenliğin ve devletin değişimi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav,
5 Biyoetik, Biyoiktidar, Biyopolitika kavramlarının irdelenmesi. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Performans Görevi,
6 Egemenlik ve yönetimin değişimi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Performans Görevi,
7 Postmodernizm ve postmodern düşünceler ve uluslararası siyasetteki yeri. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Performans Görevi,
8 Egemenliğin sınırlandırılması ve yeni arayışlar Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Performans Görevi,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Antropoloji ve Siyaset İlişkisi
2 Antik Yunan Demokrasisi - Atina
3 Sokrates ve Platon
4 Aristoteles
5 Stoacılık
6 Kilise ve Siyaset- Augustinus- T. Aquinas
7 İslam Egemenlik Anlayışı I - Asr-ı Saadet
8 İslam Egemenlik Anlayışı II - Farabi, Maverdi, Ibn Cema'a
9 Vize
10 Ibn Haldun
11 Toplum Sözleşmecileri
12 Biyopolitika Foucault- Agamben
13 Anayasacılık: Schmitt ve Kelsen
14 Genel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

"Abou El Haj, R. A. (2000). Modern Devletin Doğası (Çev. O.Özel ve C.Şahin) Ankara: İmge Kitabevi.

Abramson, J. (2013). Minerva’nın Baykuşu, Batı Siyasi Düşünce Tarihi. (Çev. İ. Yıldız) Ankara: Dipnot Yayınları

Agamben, Giorgio, (2013). Kutsal İnsan (Çev. İ. Türkmen). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Akyüzoğulları, İ. (2015). İslam Toplumunda Siyasal Otoritenin Oluşum Süreci. Yalova Üniversitesi Islami İlimler Fakültesi Dergisi, (1), 55-72.

Apak, Âdem (1998). Hz. Osman’ın Hilafeti Döneminde Ümeyyeoğulları’nın Devlet İdaresindeki Yeri. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(7), 487-521.

Aral, Vecdi (1968). Kelsen’in Hukuk Anlayışı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 34(1-4), 513-552.

Aristoteles (2002). Politika (Çev. Mete Tunçay). İstanbul: Remzi Kitabevi.

Arslan, A. (2010). İlkçağ Felsefe Tarihi 5 -Plotinus, Yeni Platonculuk Ve Erken Dönem Hristiyan Felsefesi-. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

Arslan, İhsan (2012). Ahmed B. Hanbel’in Siyasi Otorite Karşısındaki Tavrı. Marife Dergisi, 12(3), 69-88. 

Atçıl, Abdurrahman, (2019). Erken Modern Osmanlı İmparatorluğu’nda Âlimler ve Sultanlar, İstanbul: Klasik Yayınları.

Austin, John (2015). Hukukun Belirlenmiş Alanı (Çev. Ülker Yükselbaba, Saim Üye, Umut Koloş). İstanbul: Tekin Yayınları.

Aydın, M. A. (1990). İslam Hukukunda Devlet Başkanının Tayin Usulü. Osmanlı Araştırmaları Dergisi, ( 10), 181-193. 

Aydın, M. A. (2013). Türk Hukuk Tarihi. İstanbul: Beta Yayınları. 

Berkes, Niyazi (2017). Türkiye’de Çağdaşlaşma. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Bezci, Bünyamin (2005). Kant ve Hegel’in Felsefesinde Etik Anlayışı. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (9), 49-61.

Bezci, Bünyamin (2006). Hegel’in Felsefesinde Etik, Politik Olan ve Özgürlük. Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 21(2), 235-251.

Bezci, Bünyamin (2009). Politik Olanın Serencamı: Politik Düşüncede Birlik Arayışının Hikâyesi. Düşünen Siyaset Düşünce Dergisi, (24), 107-132.

Ahu Tunçel ve Kurtul Gülenç (Ed.). Siyaset Felsefesi Tarihi –Platon’dan Zizek’e. Doğu Batı Yayınları, Ankara.

Cabiri el, A. Muhammed (2001). Arap-İslam Siyasal Aklı. İstanbul: Kitapevi Yayınları.

Corbin, Henry (1/2015), İslam Felsefesi Tarihi Cilt 1, Başlangıçtan İbni Rüşd’ün Ölümüne, İstanbul: İletişim Yayınları. 

Çaylak, Âdem (1998). Osmanlı’da Yöneten ve Yönetilen, Bir Şerif Mardin Çözümlemesi. Ankara: Vadi Yayınları.

Farabi (2001). El-Medinetü’l Fazıla. Ankara: MEB Yayınları.

Farabi (2012). Es-Siyasetü’l-Medeniyye veya Mebadi’ül-Mevcudat. İstanbul: Büyüyen Ay Yayınları.

Foucault, Michel (2013). Güvenlik, Toprak, Nüfus (Çev. Ferhat Taylan). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

Foucault, Michel (2013). Toplumu Savunmak Gerekir (Çev. Şehsuvar Aktaş). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Gülener, Serdar (2017). Türkiye’de Anayasa Yargısının Demokratik Meşruluğu, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.

Hamidullah, Muhammed (2015). İslam Anayasa Hukuku, İstanbul: Beyan Yayınları.

Höffe, Otfried (2008). Felsefenin Kısa Tarihi (Çev. Okşan N. Aytolu). İstanbul: İnkilap Yayınları.

Ibn Haldun (2014/1). Mukaddime 1. Haz. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergâh Yayınları.

Ibn Haldun (2014/2). Mukaddime 2. Haz. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergâh Yayınları.

Rosenthal, Erwin (1998). Ortaçağ’da İslam Siyaset Düşüncesi. İstanbul: İz Yayıncılık.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Uluslararası İlişkiler alanında en güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç ve gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma, bunları kullanabilme X
2 Dış Politika ve Uluslararası İlişkiler kavramları, fikirleri ve verilerini, bilimsel yöntemlerle değerlendirme, karmaşık olay, gelişme ve konuları belirleme ve analiz edebilme, tartışmalar yapabilme, olgu ve araştırmalara dayalı öneriler geliştirebilme X
3 Güncel konu ve sorunlar hakkında, tarihi, sosyal ve kültürel boyutlarıyla birlikte bilgi ve fikir sahibi olma X
4 Alana ilgi duyan ve ilgisiz dinleyici gruplarını, Uluslararası İlişkiler ile ilgili konularda bilgilendirme, onlara düşüncelerini, konu ile ilgili problemleri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilme X
5 Takım çalışmasına uyumlu, inisiyatif sahibi, yenilikçi fikirlere açık ve analitik düşünebilme X
6 Türkçe’yi iyi kullanma, yazılı ve sözlü iletişimi iyi olup kendini doğru şekilde ifade edebilme ve empati yeteneğine sahip olma X
7 Diplomatlık, ataşelik gibi uluslararası ilişkilerin kariyer alanlarında kendini geliştirme potansiyeline ve becerisine sahip olma
8 Bilgi üretimi ve kullanımı ile bilgiye ulaşmada yöntem ve araştırma teknikleri konusunda beceri sahibi olma X
9 Mesleki ve bilimsel etik davranış ilkelerinin bilincinde olma X
10 Uluslararası İlişkiler Lisans yeterlilikleri üzerine kurulan aynı ya da farklı bir alandaki bilgilerin genişletilmesi ve derinleştirilmesi ile birlikte bilimsel araştırma yaparak bilgiye ulaşma, bilgiyi değerlendirme, yorumlama X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Performans Görevi (Seminer) 50
Toplam 100
1. Final 60
1. Yıl İçinin Başarıya 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 12 12
Final 1 15 15
Performans Görevi (Seminer) 1 15 15
Toplam İş Yükü 138
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,52
Dersin AKTS Kredisi 6