Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Ölçek Geliştirme ve Uyarlama SBE 506 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. HÜSEYİN ÇALIŞKAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Mehmet UYMAZ

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Eğitimde ölçme aracı geliştirme ve uyarlama süreçlerindeki yapılması gereken işlemleri deneyimlemektir.

Dersin İçeriği

Öğretimin niteliğinin değerlendirilmesi amacıyla çeşitli ölçme araçları kullanılmaktadır. Bu ölçme araçlarının bir bölümü yeni bir araç geliştirilerek ya da farklı bir kültürde var olan bir araç uyarlanarak kullanılmaktadır. Ölçme aracı geliştirme ve uyarlama sürecinde, araştırmacıların dikkat etmesi gereken birtakım hususlar yer almaktadır ve bu hususlara dikkat edilmez ise hatalı sonuçların elde edilmesi kaçınılmazdır. Bu nedenle bu ders kapsamında ölçek geliştirme, kültürler arası ölçme işlemlerinde ve ölçek uyarlama çalışmalarında yapılması gerekenler tartışılacaktır.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Ölçek ve anket kavramları ve özellikleri Anlatım, Tartışma, Ödev,
2 Ölçek geliştirme süreci, Problemi tanımlama (amaç ve soru belirleme) Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Sözlü Sınav, Ödev,
3 Madde yazma (taslak form oluşturma) Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
4 Uzman görüşü alma (ön uygulama formu oluşturma) Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
5 Ön uygulama yapma ve uygulama biçimleri Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
6 Ölçeğe son şeklini verme ve ölçek geliştirmede karşılaşılan sorunlar Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
7 Ölçek geliştirmede kullanılan istatistiksel işlemler Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
8 Farklı dillere testleri uyarlamada göz önünde bulundurulması gereken konular, tasarım ve teknik kurallar. Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
9 Testleri uyarlamada kavramsal ve metodolojik konular Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
10 Uyarlama çalışmalarında karşılaşılan bazı etik sorunlar Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
11 Uyarlama sürecinde hataların belirlenmesi için istatistiksel yöntemler Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
12 Testlerin iki dildeki eşdeğerliğinin değerlendirilmesi için çift dil bilen kişilerin kullanılması Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
13 Farklı dillerde kullanılan testin sonuçlarının karşılaştırılması başarı ve yetenek testlerinin uyarlanması Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
14 Birden çok dilde ve kültürde kullanmak için test geliştirme Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
15 Uyumun psikometrik özellikleri Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Ölçek ve anket kavramları ve özellikleri Ders notları okunacak
2 Ölçek geliştirme süreci, problemi tanımlama (amaç ve soru belirleme) Ders notları okunacak
3 Madde yazma (taslak form oluşturma) ve uzman görüşü alma (ön uygulama formu oluşturma) Ders notları okunacak
4 Ön uygulama yapma ve uygulama biçimleri Ders notları okunacak
5 Ölçeğe son şeklini verme ve ölçek geliştirmede karşılaşılan sorunlar Ders notları okunacak
6 Ölçek geliştirmede kullanılan istatistiksel işlemler Ders notları okunacak
7 Farklı dillere testleri uyarlamada göz önünde bulundurulması gereken konular, tasarım ve teknik kurallar Ders notları okunacak
8 Testleri uyarlamada kavramsal ve metodolojik konular ve Uyarlama çalışmalarında karşılaşılan bazı etik sorunlar Ders notları okunacak
9 ARA SINAV Ders notları okunacak
10 Uyarlama sürecinde hataların belirlenmesi için istatistiksel yöntemler Ders notları okunacak
11 Testlerin iki dildeki eşdeğerliğinin değerlendirilmesi için çift dil bilen kişilerin kullanılması Ders notları okunacak
12 Farklı dillerde kullanılan testin sonuçlarının karşılaştırılması başarı ve yetenek testlerinin uyarlanması Ders notları okunacak
13 Birden çok dilde ve kültürde kullanmak için test geliştirme ve uyumun psikometrik özellikleri Ders notları okunacak
14 Dersin Değerlendirilmesi
Kaynaklar
Ders Notu

(1) Aiken, L. R. (1997). Qustionnaires and inventories: Surveying opinions and assessing personality. New York: John Wiley & Sons, Inc.
(2)Hambleton, R.K. & Swaminathan, H. (1985). Item response theory: Principles and applications. Boston: Kluwer-Nijhoff.

Ders Kaynakları

(1) Hambleton, R.K. & Swaminathan, H. (1985). Item response theory: Principles and applications. Boston: Kluwer-Nijhoff.
(2) Hambleton, R.K., Swaminathan, H., & Rogers, H.J. (1991). Fundamentals of item response theory. Newbury Park, CA: Sage.
(3) Aiken, L. R. (1997). Qustionnaires and inventories: Surveying opinions and assessing personality. New York: John Wiley & Sons, Inc.
(4) Baş, T. (2001). Anket. Ankara: Seçkin Yayınları.
(5) Özoğlu, S. Ç. (1992). Davranış bilimlerinde anket: Bilgi toplama aracının geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi,25(2),321-39
(6) Plumb, C. and Spyridakis, J. H. (1992). Survey research in techinical communication: Designing and administering questionnaires. Techinical Communication, 39 (4), 625-38.
(7) Wilson, N. & McClean, S. (1995). Questionnaire design: A practical introduction. University of Ulster. Retrieved March 22, 2004, <http://www.stats.gla.ac.uk/cti/activities/reviews/95_08/question_design.html>
(8) Wolf, R. M. (1988). Questionnaire. Educational reseach methodology and measurement (Ed. P.S.Keeves). Oxford: Pergaman Press.USA.
(9) Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara.
(10) Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.

Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 30
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 5 5
Kısa Sınav 2 10 20
Ödev 1 10 10
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 146
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,84
Dersin AKTS Kredisi 6