Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Ortadoğu´Da Demokratikleşme (Tr) ODC 614 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. İBRAHİM AYTAÇ KADIOĞLU
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Fikret Topal

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Ders içeriği üç temel konu etrafında hazırlanmıştır. Bunlardan ilki demokrasi teorisi, ikincisi ise İslam ve demokrasi tartışmalarıdır. Özellikle bu ikinci kısımda İslam ve demokrasi tartışmasının hem genel çerçevesi hem de Ortadoğu bağlamında demokratik gelişmeler ya da siyasal reforma yönelik tartışmalar merkeze konularak okuma metinleri seçilmiştir. Üçüncü kısımda ise daha çok Ortadoğu?da seçilmiş bazı ülkelerdeki politik sistemde yaşanan dönüşüm ve siyasal reforma yönelik tartışmalar ele alınmıştır. Bu bağlamda, özellikle demokrasi-İslam tartışmasında ortaya çıkan literatür hem teorik hem de ülke uygulamaları bakımından ele alınarak incelenmesi hem Ortadoğu?nun demokratikleşme hareketleri bakımından hem de İslam toplumlarında demokrasinin mümkünlük koşulları açısından önemlidir.

Dersin İçeriği

Demokrasinin Anlam Çerçevesi ve Temel İlkeler

Modern Çağda Demokrasinin Gelişmesi

Modern Dünyada Demokrasi Türleri
Demokrasinin Geleceği
Devlet, Otorite ve Modernleşme
İslam ve Demokrasi I: Teorik ve Kavramsal Tartışmalar
İslam ve Demokrasi II: Ortadoğu?da Demokratikleşme ve Reform
Din, Siyaset ve Sekülerizm
İslam ve Sivil Toplum
Asker -Siyaset
Ülke Örnekleri, Suriye, İran, Mısır, Kuzey Afrika, Körfez Ülkeleri

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Demokrasinin Anlam Çerçevesi ve Temel İlkelerini kavrar
2 Demokrasi ve demokratikleşme arasındaki farkı inceler
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 DEMOKRASİ TEORİSİ
2 Demokrasinin Anlam Çerçevesi ve Temel İlkeler
3 Modern Çağda Demokrasinin Gelişmesi
4 Modern Dünyada Demokrasi Türleri
5 Demokrasinin Geleceği
6 ORTADOĞU VE DEMOKRATİKLEŞME
7 Devlet, Otorite ve Modernleşme
8 İslam ve Demokrasi I: Teorik ve Kavramsal
9 İslam ve Demokrasi II: Ortadoğu?da Demokratikleşme ve Reform
10 Din, Siyaset ve Sekülerizm
11 İslam ve Sivil Toplum
12 İslam ve Sivil Toplum
13 Asker -Siyaset
14 Ülke Örnekleri, Suriye, İran, Mısır, Kuzey Afrika, Körfez Ülkeleri
Kaynaklar
Ders Notu

G. Sartori, Demokrasi Teorisine Geri Dönüş, Çev: Tunçer Karamustafaoğlu, Mehmet Turhan, Türk Demokrasi Vakfı Yayını, Ankara, 1993
R. Dahl, Demokrasi Üstüne, Çev: Betül Kadıoğlu, Ankara, 2001
? Samuel Huntington, Üçüncü Dalga, Yirminci Yüzyıl Sonlarında Demokratlaşma, Çeviren: Ergun Özbudun, Türk Demokrasi Vakfı Yayınları, Ankara 2002

Ders Kaynakları

? Arent Lijphart, Demokrasi Motifleri, Otuz Altı Ülkede Yönetim Biçimleri ve Performansları, Çev: Güneş Ayas, Utku Umut Bulsan, Salyangoz Yayınları, İstanbul, 2006
? Samuel Huntington, ?Demokrasinin Üçüncü Dalgası?, Edit: Larry Diamond ve Marc F. Platter, Demokrasinin Küresel Yükselişi, Yetkin Yayınları, Ankara 1995
? Donald L. Horowtz, ?Demokratik Sistemleri Karşılaştırmak?, Edit: Larry Diamond ve Marc F. Platter, Demokrasinin Küresel Yükselişi, Yetkin Yayınları, Ankara 1995,
? Manfred G. Schmidt, Demokrasi Kuramlarına Giriş, Çev: M. Emin Köktaş, Vadi Yayınları
? Faared Zakaria, Özgürlüğün Geleceği/Yurtta ve Dünyada İlliberal Demokrasi, Çev: Meral Öztoprak Sağır-H. Serkan Akıllı, İstanbul, Kırmızı Yayınları, 2007
? Ahmet Davutoğlu, ?İslâm Dünyasının Siyasî Dönüşümü: Dönemlendirme ve Projeksiyon?, Divan Dergisi, Yıl 7, Sayı, 12, 2002
? Simon Bromley, ?Ortadoğu?da Devletler Sistemi: Kökeni, Gelişimi ve Geleceği?, Editör: Youssef M. Choueiri, Ortadoğu Tarihi: Dini, Siyasi, Kültürel ve Ekonomik Perspektiften?, İnkilap, İstanbul, 2001
? Hamid Dabaşi, İslamda Otorite, İnsan Yayınları, İstanbul 1995
? Abdurrahman Arslan, Peygamber Ümmetinden Ulusun Devletine, Abdurrahman Arslan, Modern Dünyada Müslümanlar (içinde), İletişim Yayınları, 2004
? Abdurrahman Arslan, Peygamber Ümmetinden Ulusun Devletine, Abdurrahman Arslan, Modern Dünyada Müslümanlar (içinde), İletişim Yayınları, 2004
? Bassam Tibi, ?Islamism and Democracy: On the Compatibility of Institutional Islamism and the Political Culture of Democracy?, Totalitarian Movements and Political Religions, Vol. 10, No. 2, June 2009
? Wahabuddin Raees, ?Democracy and democratization in contemporary Muslim societies: A theoretical analysis?, Intellectuel Discourse,Vol, 18, NO 2,, 2010
? Vali Nasr, ?The Rise of Muslim Democracy, Journal of Democracy, Vol: 16, No: April 2005
? Anwar Ibrahim, ?Universal Values and Muslim Democracy?, Journal of Democracy, Vol: 17, No: 3, July, 2006
? Raymond Hinnebush, ?Authoritarian Persistence, Democratization Theory and the Middle East: An Overview and Critique?, Democratization, Vol.13, No.3, June 2006
? Raymond Hinnebush, ?Prospect for Democratization in the MiddleEast?, Edit: Rahbek, Birgitte (Editör), Democratization in the Middle East: Dilemmas and Perspectives, Aarhus University Press, 2005,
? Jeffrey Haynes, ?Democratisation in the Middle East and North Africa:What is the Effect of Globalisation??, Totalitarian Movements and Political Religions,Vol. 11, No. 2, June 2010, pp. 133?149,
? Mohammed Abed al-Jabri, Democracy and the Current Arab Reality, Democracy, Human Rights and Law in Islamic Thought, I.B.Tauris Publishers, 2009, ss.119-138
? Mehran Kamrava, The Question Democracy, The Modern Middle East, A Political History the Since First World War, University of California Press, 2011, ss. 345-373
? Dafna H. Rand, ?Drives of Political Change in the Middle East and North Africa?, Edit:David S. Sorenson, Essential Themes Interpreting the Middle East, Westview Press, 2010, ss. 97-124
? Jillian Schwedler, Religion and Politics, Edit: Michelle Penner Angrist, Politics&Society in the Contemporary Middle East, , Lynne Rienner, 2010, ss. 91-113-133
? Beverley Milton-Edwards, ?Siyaset ve Din?, Editör: Youssef M. Choueiri, Ortadoğu Tarihi: Dini, Siyasi, Kültürel ve Ekonomik Perspektiften?, İnkilap, İstanbul, 2001, ss. 528-548
? Sheila Carapico, ?Civil Society?, Edit: Michelle Penner Angrist, Politics&Society in the Contemporary Middle East, , Lynne Rienner, 2010, ss. 91-111
? Tim Niblock ?Ortadoğu?da Sivil Toplum, Editör: Youssef M. Choueiri, Ortadoğu Tarihi: Dini, Siyasi, Kültürel ve Ekonomik Perspektiften?, İnkilap, İstanbul, 2001, ss. 576-597
? Norman Barry, ?Sivil Toplum, Din ve İslam?, Derleme: İslam Sivil Toplum ve Piyasa Ekonomisi, Liberte Ankara, 1999, ss. 1-17
? Chandran Kukhatas, ?İslam Demokrasi ve Sivil Toplum?, Derleme: İslam Sivil Toplum ve Piyasa Ekonomisi, Liberte Ankara, 1999, ss.21-36
? Detmar Doering, ?Dinler ve Sivil Toplum?, Derleme: İslam Sivil Toplum ve Piyasa Ekonomisi, Liberte Ankara, 1999, ss.45-71
? Ömer Çaha, ?İslam ve Sivil Toplum?, Derleme: İslam Sivil Toplum ve Piyasa Ekonomisi, Liberte, Ankara, 1999, ss. 115-127
? Ferhad İbrahim- Heidi Wedel (Derleyenler), Ortadoğu?da Sivil Toplumun Sorunları, İletişim Yayınları, Çev: Erol Özbek, İstanbul, 2007

? David S. Sorenson, Civil Military Relations, Essential Themes Interpreting the Middle East, Westview Press, 2010, ss.125-157
? Steve A. Cook, Ruling But Not Governing The Military and Political Development in Egypt, Algeria, and Turkey, The Johns Hopkins University Press, 2007
? Gareth Stansfield, ?Siyasi Yaşam ve Ordu?, Editör: Youssef M. Choueiri, Ortadoğu Tarihi: Dini, Siyasi, Kültürel ve Ekonomik Perspektiften?, İnkilap, İstanbul, 2001, ss. 423-442
? Michelle Penner Angrist (Edit), Politics&Society in the Contemporary Middle East, , Lynne Rienner, 2010 (Bu kaynakta her biri farklı bir kişi tarafından yazılmış ilgili ülkeler: Algeria, Egypt, Iran, Iraq, Israel, Jordan, Kuweit and the United Arab Emirates, The Palastinian Authority, Saudia Arabia, Syria, Turkey)

? Maye Kassem, Democratization? Reforms as a Means of Stabilizing Authoritarian Rule in Contemporary Egypt?, Edit: Dietrich Jung, Democratization and Development New Political Strategies for the Middle East, Palgrave Macmillan, 2006, ss, 129-150
? Søren Schmidt, ?State and Market in Syria: The Politics of Economic Liberalization?, Edit: Dietrich Jung, Democratization and Development New Political Strategies for the Middle East, Palgrave Macmillan, 2006, ss 151-177
? Raymond A. Hinnebusch, ?State and Civil Society in Syria, Middle East Journal, Vol. 47, No. 2 (Spring, 1993), pp. 243-257

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Güncel konu ve sorunlar hakkında, tarihi, sosyal ve kültürel boyutlarıyla birlikte bilgi ve fikir sahibi olma Güncel konu ve sorunlar hakkında, tarihi, sosyal ve kültürel boyutlarıyla birlikte bilgi ve fikir sahibi olma Uluslararası İlişkiler alanında en güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç ve gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma, bunları kullanabilme Uluslararası İlişkiler alanında en güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç ve gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma, bunları kullanabilme
2 Dış Politika ve Uluslararası İlişkiler kavramları, fikirleri ve verilerini, bilimsel yöntemlerle değerlendirme, karmaşık olay, gelişme ve konuları belirleme ve analiz edebilme, tartışmalar yapabilme, olgu ve araştırmalara dayalı öneriler geliştirebilme Dış Politika ve Uluslararası İlişkiler kavramları, fikirleri ve verilerini, bilimsel yöntemlerle değerlendirme, karmaşık olay, gelişme ve konuları belirleme ve analiz edebilme, tartışmalar yapabilme, olgu ve araştırmalara dayalı öneriler geliştirebilme Mesleki ve bilimsel etik davranış ilkelerinin bilincinde olma Mesleki ve bilimsel etik davranış ilkelerinin bilincinde olma
3 Bilgi üretimi ve kullanımı ile bilgiye ulaşmada yöntem ve araştırma teknikleri konusunda beceri sahibi olma Bilgi üretimi ve kullanımı ile bilgiye ulaşmada yöntem ve araştırma teknikleri konusunda beceri sahibi olma
4 Diplomatlık, ataşelik gibi uluslararası ilişkilerin kariyer alanlarında kendini geliştirme potansiyeline ve becerisine sahip olma Diplomatlık, ataşelik gibi uluslararası ilişkilerin kariyer alanlarında kendini geliştirme potansiyeline ve becerisine sahip olma
5 Alana ilgi duyan ve ilgisiz dinleyici gruplarını, Uluslararası İlişkiler ile ilgili konularda bilgilendirme, onlara düşüncelerini, konu ile ilgili problemleri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilme Alana ilgi duyan ve ilgisiz dinleyici gruplarını, Uluslararası İlişkiler ile ilgili konularda bilgilendirme, onlara düşüncelerini, konu ile ilgili problemleri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilme Takım çalışmasına uyumlu, inisiyatif sahibi, yenilikçi fikirlere açık ve analitik düşünebilme Takım çalışmasına uyumlu, inisiyatif sahibi, yenilikçi fikirlere açık ve analitik düşünebilme Türkçe’yi iyi kullanma, yazılı ve sözlü iletişimi iyi olup kendini doğru şekilde ifade edebilme ve empati yeteneğine sahip olma Türkçe’yi iyi kullanma, yazılı ve sözlü iletişimi iyi olup kendini doğru şekilde ifade edebilme ve empati yeteneğine sahip olma
6 Uluslararası İlişkiler Lisans yeterlilikleri üzerine kurulan aynı ya da farklı bir alandaki bilgilerin genişletilmesi ve derinleştirilmesi ile birlikte bilimsel araştırma yaparak bilgiye ulaşma, bilgiyi değerlendirme, yorumlama Uluslararası İlişkiler Lisans yeterlilikleri üzerine kurulan aynı ya da farklı bir alandaki bilgilerin genişletilmesi ve derinleştirilmesi ile birlikte bilimsel araştırma yaparak bilgiye ulaşma, bilgiyi değerlendirme, yorumlama
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Performans Görevi (Uygulama) 30
1. Performans Görevi (Seminer) 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 25 25
Ödev 1 25 25
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 156
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,24
Dersin AKTS Kredisi 6