| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| İslam İktisadı Tarihi | IEF 502 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. HAMDİ ÇİLİNGİR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | İslamın ilk asırlarından itibaren müslüman toplumların iktisadi hayata dair serencamını bir süreç halinde tasvir ve tahlil etmek. |
| Dersin İçeriği | İslam toplumlarının iktisadi hayatının belli dönemler çerçevesinde incelenmesi, yaşanan iktisadi değişimlerin sebep ve sonuçlarının tahlil edilmesi |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Müslüman toplumların iktisadi anlayışı hakkında fikir sahibi olur | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav, Ödev, |
| 2 | Müslüman toplumların iktisadi hayatı ve ilkeleri hakkında fikir sahibi olur | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav, Ödev, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | İktisat tarihinin dönüşü | İktisat Tarihinin Dönüşü: Yeni Yaklaşımlar ve Tartışmalar, ed. Ulaş Karakoç ve Alp Yücel Kaya (İstanbul: İletişim Yayınları, 2021), 381-419. |
| 2 | İslam iktisat tarihi ve düşüncesinin mahiyeti | Abdulaziz Islahi, “İslam İktı̇sadı̇ Düşünce Tarı̇hı̇ndekı̇ Araştırmaların Otuz Yılı: Değerlendı̇rme ve Gelecek Yönelı̇mler”, çev. Sercan Karadoğan, İslam iktisat düşüncesi: birikim ve yönelim, Maruf vakfı islam ekonomisi esntitüsü, istanbul, 2017, 29-68. |
| 3 | İslam iktisat tarihi ve düşüncesinin kaynakları | Orman, Sabri. "Başlangıcından Osmanlı'ya iktisadî düşünce tarihinin İslâmî kaynakları." Dîvân: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi 6 (1999): 9-48. |
| 4 | İlk ve erken dönem İslam tarihinde toprak rejimi | Abdülaziz Duri, İslam İktisat Tarihine Giriş, çev. Sabri Orman (İstanbul: İnsan Yayınları, 2014), 43-65. |
| 5 | İlk ve erken dönem İslam tarihinde vergi sistemi | Ahmed el-Ashker ve Rodney Wilson, İslam İktisadının Kısa Tarihi, çev. Safa Yıldıran ve Ziya Ekrem Bayrak (İstanbul: İktisat Yayınları, 2019), 78-81, 90-94, 96-98, 120-126, 139-162 |
| 6 | İlk ve erken dönem İslam tarihinde ticaret ve zanaat | Abdülaziz Duri, İslam İktisat Tarihine Giriş, çev. Sabri Orman (İstanbul: İnsan Yayınları, 2014), 65-90. |
| 7 | Osmanlı iktisadi hayatının ilke ve değerleri | Mehmet Genç, Osmanlı imparatorluğu'nda devlet ve ekonomi (İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2009), 70-88. |
| 8 | Osmanlı iktisadi hayatında devlet müdahaleciliği | Şevket Pamuk, Osmanlı Ekonomisi ve Kurumlar (İstanbul: Türkiye İş Bankankası Kültür Yayınları, 2018), 43-52, 7-11 |
| 9 | Osmanlı toprak rejimi ve vergi sistemi | Murat Çizakça, İslam Dünyasında ve Batıda İş Ortaklıkları Tarihi (İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1999), 119-170 |
| 10 | Osmanlı ticari hayatı | Fatih Ermiş, Osmanlı’da İktisadi Düşünce Tarihi, çev. Mustafa Tek ve Ayşen Edineligil (İstanbul: Albaraka Yayınları, 2020), 195-207. |
| 11 | Osmanlı sanayisi | Mehmet Genç, Osmanlı imparatorluğu'nda devlet ve ekonomi (İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2009), 227-294. |
| 12 | Osmanlı esnafı ve loncalar | Mehmet Genç, Osmanlı imparatorluğu'nda devlet ve ekonomi (İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2009), 294-308. |
| 13 | Osmanlı vakıf sistemi | Mehmet Genç, “Klasik Osmanlı Sosyal-İktisadi Sistemi ve Vakıflar”, Vakıflar Dergisi 42 (2014), 9-18. |
| 14 | Osmanlı dünyasında kredi ve finans | Süleyman Kaya, “XVIII. Yüzyıl Osmanlı Toplumunda Kredi Temin Yöntemleri”, İSAV Tarihten Günümüze Kredi ve Finans Yöntemleri Tartışmalı İlmî İhtisas Toplantısı, İstanbul, 08-09 Mayıs 2010, s. 9-52. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Abdülaziz Duri, İslam İktisat Tarihine Giriş, çev. Sabri Orman (İstanbul: İnsan Yayınları, 2014) Ahmed el-Ashker ve Rodney Wilson, İslam İktisadının Kısa Tarihi, çev. Safa Yıldıran ve Ziya Ekrem Bayrak (İstanbul: İktisat Yayınları, 2019) Ahmet Tabakoğlu, İslam İktisadına Giriş, (İstanbul: Dergah Yayınları, 2016) Murat Çizakça, İslam Dünyasında ve Batıda İş Ortaklıkları Tarihi, (İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1999) |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | İslam İktisadı ve Finans alanında güncel bilgileri içeren ders kitapları, makaleler ve araştırmalarla desteklenen ileri düzeyde kurumsal ve uygulamalı bilgilere sahip olma. | ||||||
| 2 | Konvansiyonel İktisat ve Finans disiplinlerine dair teorilere hâkim olup karşılaştırmalı analiz yapma. | ||||||
| 3 | Ekonomik aktörlerin karşılaştıkları problemleri kritik ederek İslam İktisadı ve Finans temelinde çözümler üretebilme. | ||||||
| 4 | Uygulamaya yönelik edindiği bilgileri iş hayatında kullanabilme. | ||||||
| 5 | Alana dair öğrendikleri ile çalıştığı kuruma yeni bir vizyon sunarak verimli ve etkin stratejiler geliştirebilme. | ||||||
| 6 | Ekonomik verileri toplama, düzenleme ve analiz etmede gereken istatistik ve ekonometrik yöntemleri bilme ve bilgisayar programlarını kullanabilme. | ||||||
| 7 | Öğrenilen cebirsel ve istatistik yöntemleriyle kamu ve iş dünyasının karşılaştığı sorunları çözme yeteneğine sahip olma. | ||||||
| 8 | İslam İktisat Teorisi, İslam İktisat Tarihi, İslam İktisat Düşüncesi, Muamelat Fıkhı, Katılım Bankacılığı, Katılım Sigortacılığı ve İslami Sermaye Piyasaları gibi İslam İktisadı ve Finansın seçmiş olduğu alt dallarında uzmanlaşma hedefine sahip olma. | ||||||
| 9 | Gerek kamunun gerekse de özel kesimin gereksinim duyduğu yüksek becerili elemanlarda olması gereken yeterli düzeyde hukuk ve muhasebe bilgisine sahip olma. | ||||||
| 10 | Türkçe’nin yanı sıra en az bir yabancı dilde daha (tercihen Arapça veya İngilizce) yüksek iletişim becerisine sahip olma. | ||||||
| 11 | Yapacağı çalışmalarda toplumsal, bilimsel ve mesleki ahlâk kurallarının bilincinde olma. | ||||||
| 12 | Yerel ve uluslararası platformlarda İslam İktisadı ve Finans alanına dair bilgi aktarımlarında bulunma. | ||||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ödev | 50 |
| 1. Performans Görevi (Seminer) | 50 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 30 |
| 1. Final | 70 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Ödev | 1 | 10 | 10 |
| Performans Görevi (Seminer) | 1 | 30 | 30 |
| Final | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü | 156 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6,24 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||