Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Su Güvenliği ve Biyoterör CVM 434 8 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi NURSEL KIRATLI YILMAZÇOBAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

İçme suyu uzmanları, güvenli içme suyu arayışlarında bazı zorluklarla karşılaşmaktadırlar. Günümüzde su güvenliğine yönelik tehditler arasında içme suyuna kaza veya kasıtlı olarak bulaşabilecek 60.000 biyolojik ve kimyasal madde veya ticareti yapılan 760 radyonüklit varlığı sayılabilmektedir.

Bu derste, su güvenlik planları ve dezenfeksiyon prosesi de dahil olmak üzere içme suyu arıtımına ortaya çıkan dirençli patojenlerin varlığı, tatlı su kaynaklarının kontaminasyonuna katkıda bulunabilecek iklim değişikliği, seller gibi çevresel etkenler nedeniyle rezistom gelişimi ve biyoterörizmde önemli biyolojik ajanlar üzerinde durulacaktır.  21. Yüzyıl, tarihte “terörizm yüzyılı” olarak yerini alması muhtemeldir. Çünkü, o ya da bu şekilde herkesi etkilemektedir ve etkileyemeye devam edecektir. Ülkemizin coğrafik konumu da terörizme daha açık bir ülke konumunda bulunmamıza sebep olmaktadır.  Biyoterörizm, insanlara, hayvanlara veya tarımsal ürünlere zarar veren mikrobiyel patojenlerin veya mikroorganizmalar tarafından üretilen ürünlerin kasten kullanılmasını içerir. Derste, biyo-savaş ajanları, biyotoksinler ve bunların içme suyu kaynaklarının güvenliği üzerindeki olası etkilerini tartışılması amaçlanmaktadır.

Dersin İçeriği

Su ve su kalitesi izleme çalışmalarında mikrobiyel ajanlar ve biyotoksinlerin doğru değerlendirilebilmesi, suyun kaynağından su dağıtım sistemleri ile musluğa kadar olan süreçte bulaşan sızıntıları önlemede anahtar faktörlerdir. Sudaki patojen kontaminasyonu izlemek, sadece kültüre edilebilir patojenleri analiz etmek demek değil, aynı zamanda canlılığı devam eden, fakat kültüre edilemeyen mikroorganizmaları ve biyofilm yapıdaki patojenlerin varlığını da kapsamaktadır. Bu çeşitli formdaki mikroorganizmaları tespit edebilmek için güçlü, duyarlılığı yüksek ve tekrarlanabilir analiz araçları ve metotları geliştirilmiştir. Kantitatif mikrobiyolojik risk değerlendirmesi (QMRA) gözetim, tespit yöntemleri, analiz ve karar vermeyi içeren patojen bulaşma senaryolarını değerlendirmek için yararlı bir araçtır. Derste Dünyada ve Türkiye'de yürürlükte olan içme suyu standartları, su kaynaklı patojenler, dağıtım şebekesinde yaşanan problemler, patojenlerin saptanması için kullanılan temel moleküler teknikler detaylı incelenecek ve halk sağlığını korumak için QMRA yaklaşımı ele alınacaktır.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Biyoterör kaynaklarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösteri, Sınav, Sözlü Sınav, Ödev, Proje / Tasarım,
2 Kaynağından çeşmeye kadar olan su temini sorunlarını ve potansiyel riskleri bilir. Gösterip Yaptırma, Rol Oynama, Grup Çalışması, Benzetim, Sınav, Sözlü Sınav, Ödev, Proje / Tasarım,
3 Sorunları çözmek adına nasıl önlem alınması gerektiğini bilir. Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Proje Temelli Öğrenme , Sınav, Sözlü Sınav, Ödev, Proje / Tasarım,
4 Dezenfeksiyon da sorun teşkil edecek mikroorganizmaları bilir. Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösteri, Sınav, Sözlü Sınav, Ödev, Proje / Tasarım,
5 Uluslararası ve ulusal standartları bilir ve sorunlara teorik çözüm geliştirebilir. Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösteri, Sınav, Sözlü Sınav, Ödev, Proje / Tasarım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Biyolojik Savaş’ ın Erken Tarihi
2 Mikrobiyel Ajanlar ve Biyotoksinler, Biyolojik Ajan Kategorileri
3 Biyolojik Ajan veya Biyotoksinler ile Su Kaynaklarının Kontaminasyonu
4 Sentetik Biyoloji Çağında Biyosavunma
5 Su Kaynaklarının Korunması
6 İçme Suyu Standartları ve Risk
7 Su Kaynaklı Patojenlerle İlişkili Salgın Hastalıklar
8 Dezenfeksiyon ve Yan Ürünleri
9 Patojenlerin İzlenmesi ve Giderimi, Dezendeksiyona bakteriyel yanıtlar
10 Su Kaynaklı Patojenlerin Tanımlama Metotları
11 Moleküler Teknikler; PCR, qPCR
12 Pyrosequencing, FISH vb.,Biyosensör Tabanlı Teknolojiler
13 QMRA, Biyogüvenlik Programları
14 Su Kaynakları veya Su Dağıtım Sistemi Kontaminasyonu Değerlendirecek Erken Uyarı Sistemi
Kaynaklar
Ders Notu

1. Gray, N.F., Drinking Water Quality Problems Solutions, Cambridge University Press, 2008.

2. Michael T. Madigan, John M. Martingo: Brock Mikroorganizmaların Biyolojisi (Palme Yayıncılık, 2016)

3. Ian L.Pepper, Charles P. Gerba, Terry J. Gentry: Environmental Microbiology (Academic Press Elsevier, 2015, 3th Edition), Çeviri; Nursel Kıratlı Yılmazçoban

4. Morteza Abbaszadegan, Arizona State Üniversitesi, Çevre Mikrobiyolojisi Ders Notu, 2014, Çeviri; Nursel Kıratlı Yılmazçoban

5. Gerard J.Tortora, Berdell R. Funke, Christine L. Case: Microbiology an Introduction (Person International, 2010, 3th Edition), Çeviri; Nursel Kıratlı Yılmazçoban

6. Jeffrey, R. Ryan., Biosecurity and Bioterrorism, Second Edition: Containing and Preventing Biological Threats (Academic Press Elsevier, 2016, 2nd Edition).

7. Vernon L. Snoyink, David Jenkins, Water Chemistry, (John Wiley & Sons. 1980).

Ders Kaynakları

1. Gray, N.F., Drinking Water Quality Problems Solutions, Cambridge University Press, 2008.

2. Michael T. Madigan, John M. Martingo: Brock Mikroorganizmaların Biyolojisi (Palme Yayıncılık, 2016)

3. Ian L.Pepper, Charles P. Gerba, Terry J. Gentry: Environmental Microbiology (Academic Press Elsevier, 2015, 3th Edition), Çeviri; Nursel Kıratlı Yılmazçoban

4. Morteza Abbaszadegan, Arizona State Üniversitesi, Çevre Mikrobiyolojisi Ders Notu, 2014, Çeviri; Nursel Kıratlı Yılmazçoban

5. Gerard J.Tortora, Berdell R. Funke, Christine L. Case: Microbiology an Introduction (Person International, 2010, 3th Edition), Çeviri; Nursel Kıratlı Yılmazçoban

6. Jeffrey, R. Ryan., Biosecurity and Bioterrorism, Second Edition: Containing and Preventing Biological Threats (Academic Press Elsevier, 2016, 2nd Edition).

7. Vernon L. Snoyink, David Jenkins, Water Chemistry, (John Wiley & Sons. 1980).

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Matemetik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanma becerisi X
2 Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerinin seçme ve uygulama becerisi X
3 Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi X
4 Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi
5 Karmaşık Mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi X
6 Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi
7 Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi
8 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi X
9 Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk bilinci; Mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi. X
10 Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yöntemi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi X
11 Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Kısa Sınav 10
1. Performans Görevi (Seminer) 30
1. Ara Sınav 20
Toplam 60
1. Final 40
1. Yıl İçinin Başarıya 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 5 80
Ara Sınav 1 1 1
Kısa Sınav 1 1 1
Performans Görevi (Seminer) 1 3 3
Final 1 4 4
Toplam İş Yükü 137
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,48
Dersin AKTS Kredisi 5