Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi HUK 206 4 4 + 0 4 5
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi MUZAFFER DÜLGER
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi MUZAFFER DÜLGER,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Ümran Karabulut

Arş. Gör. Yusuf Umur Çil

 

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Hukuk Fakültesi öğrencilerinin hukuk felsefesi ve hukuk sosyolojisine giriş yapmaları. Hukuku Felsefi ve Sosyolojik boyutlarıyla ele almaları. Hukuk felsefesi açısından hukukun ahlaki boyutuyla, adalet değeriyle değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bunun yanında hukuk felsefesi, hukuku olduğu haliyle betimleyici olarak ele almayı da amaçlamaktadır. Hukuk sosyolojisi ise hukuku bir toplumsal olgu olarak diğer toplumsal olgularla ilişkisi içerisinde ele almayı amaçlamaktadır. 

Dersin İçeriği

Temel Kavramlar, Antik Yunan ve Roma Felsefesi ışığında hukuk kavramı, Hukukun kaynağı üzerine görüşler (Doğal hukuk yaklaşımları, hukuki pozitivist yaklaşımları, hukuki realizm), Hukuk sosyolojini kurucu düşünceler, Eleştirel hukuk çalışmaları, Postmodern yaklaşımlar, Hukuk devleti kavramı.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci aşağıdaki kazanımlara sahip olur. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
2 Hukuku, sosyal bir olgu olarak ve diğer sosyal dinamiklerle ilişkileri içerisinde bilimsel ve analitik bir incelemeye tabi tutar, bu konuda analitik düşünce geliştirir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
3 Farklı Hukuk Sosyolojisi akımlarıyla tanışılır ve öğrenci bu akımları değerlendirerek sosyolojik muhakeme kabiliyeti kazanır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
4 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisine ihtiyaç olup olmadığını tartışır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
5 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, Hukuk İlminde Sosyolojik İsyanı öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
6 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, sosyolojik tepkilerin yetersizliği hakkında bilgi sahibi olur. Soru-Cevap, Tartışma, Anlatım, Sınav, Ödev,
7 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk ilmi ile hukuk sosyolojisinin nevi farkını öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
8 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisinin bilimler arasındaki yeri hakkında farkındalık kazanır. Tartışma, Anlatım, Soru-Cevap, Sınav, Ödev,
9 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisinin tarifi hakkında bilgi sahibi olur. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
10 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisinin konusunu öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
11 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisinin bölümlerini öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
12 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisinde metod meselesini tartışmış olur. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
13 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, sosyal düşünce tarihinde hukuk sosyolojisi problemlerini öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
14 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, Aristo ve İbn-i Haldun´un görüşlerini öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
15 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, Montesquıeu´nun görüşlerini öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Temel Kavramlar: Felsefe Nedir? Hukuk Nedir? Hak Nedir? Adalet Nedir? – 1
2 Temel Kavramlar: Felsefe Nedir? Hukuk Nedir? Hak Nedir? Adalet Nedir? – 2
3 Antik Yunan ve Roma Felsefesinin Işığında Hukuk Kavramı
4 Hukukun Kaynağı Üzerine Görüşler-I: Doğal Hukuk Öğretisi – Stoa Okulu, Teolojik Doğal Hukuk, Seküler Doğal Hukuk ve Toplum Sözleşmesi Düşüncesi
5 Hukukun Kaynağı Üzerine Görüşler-II: Hukuki Pozitivizm – 1 – Faydacılık, Jeremy Bentham ve John Austin
6 Hukukun Kaynağı Üzerine Görüşler-II: Hukuki Pozitivizm – 2 – Hans Kelsen ve H.L.A. Hart
7 Hukukun Kaynağı Üzerine Görüşler-III: Hukuki Realizm
8 Ara Sınav
9 Hukuk Sosyolojisini Kurucu Düşünceler: Durkheim, Weber ve Marx - 1
10 Hukuk Sosyolojisini Kurucu Düşünceler: Durkheim, Weber ve Marx – 2
11 Eleştirel Hukuk Çalışmaları
12 Hukuk ve İdeoloji
13 Postmodern Hukuk Yaklaşımları: Risk Toplumu ve Hukuk, Feminist Hukuk Teorisi, Hukukun Ekonomik Analizi
14 Hukuk Devleti Kavramı; Dersin Çıktıları İle İlgili Genel Tekrar ve Tartışma
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

TEMEL DERS KAYNAĞI: Ertuğrul Uzun (Ed.), Çağdaş Hukuk Düşüncesine Giriş, İthaki Yay.

TAVSİYE EDİLEN DİĞER KAYNAKLAR: 

- Martin Golding, William Edmundson (Ed.), Hukuk Felsefesi ve Hukuk Teorisi Rehberi, Islık Yay.

- Mehmet Tevfik Özcan, Hukuk Sosyolojisine Giriş, XII Levha Yay.

- Yasemin Işıktaç, Hukuk Felsefesi, Filiz Kitabevi.

 

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili hukuk dalının temel kavramlarında temel bilgileri anlama ve kullanabilme, değerlendirme ve yorum yapabilme, ekonomik gelişmeleri analiz edebilme, mali konularda görüş bildirebilme, çeşitli mali sorunlar karşısında çözüm getirebilme becerisi kazanma X
2 Hukuk sistemlerine, kurallarına ve yorum yöntemlerine ilişkin teorik bilgilere sahip olma ve bu konuda analiz yapabilme X
3 İlgili hukuk dalına ait süreçlerine ilişkin teorik ve hukuki bilgilere sahip ve bunları çalışma ortamında kullanabilme, yaptırım işlemleri, hukuk kuramlarının yürürlüğe girmesi ve uygulanması konularında temel bilgilere sahip olma X
4 İyiniyet, dürüstlük gibi konulara hâkim olma ve bunları yorumlayabilme X
5 Gerek kamunun gerekse de özel kesimin gereksinim duyduğu yüksek becerili elemanlarda olması gereken; yeterli düzeyde genel hukuk bilgisine sahip olma X
6 Hukuki ve normatif araştırma becerisine ve düşünme yeteneğine sahip, alınacak kararların sonuçlarını öngörebilen ve doğru tahminlerde bulunabilen, sebep-sonuç ilişkilerini göz önünde bulunduran, stratejik yaklaşım geliştirebilme X
7 Liderlik özelliklerine sahip ve diğer alanlardaki uzmanlarla iletişim kurabilme yeterliliğine sahip olma X
8 Bir yabancı dilde bilgi sahibi olup, bu niteliklerini sözlü ve yazılı iletişimde kullanabilme
9 Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerlerin bilincinde olma X
10 İlgili hukuk alanında kullanılan bilgi sistemleri konusunda bilgi sahibi olma ve gerekli yazılımları kullanabilme becerisini gösterme X
11 Türkçe yazılı ve sözlü iletişim yeterliliğine sahip olma, bilgilerini ve düşüncelerini başkalarına iletebilme, ikna gücü yüksek, eleştirel düşünebilme, alternatif çözümler üretebilme, ve bilgileri analiz etme becerisine sahip, inisiyatif kullanabilme becerisine sahip olma X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
3. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 3 3
Final 1 3 3
Kısa Sınav 3 3 9
Toplam İş Yükü 127
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,08
Dersin AKTS Kredisi 5