Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslam Hukuku ve Usûlü DAO 310 6 4 + 0 4 8
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. OSMAN GÜMAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Öğretim
Dersin Amacı Fıkhı kaynakları, literatürü ve sistematiği çerçevesinde tanıtmak.
Dersin İçeriği İslam fıkhının tarihi gelişimi, kaynakları, literatürü ve genel yapısı.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Fıkhın tarihi gelişimi içindeki evrelerini açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav, Ödev,
2 Başlıca klasik fıkıh metinlerini tanır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav, Ödev,
3 Fıkıh mezheplerini mukayese eder Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav, Ödev,
4 Temel fıkıh kavramlarını ve esaslarını tanımlar Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav, Ödev,
5 Fıkhi düşüncenin genel yapısı ve temel özelliklerini tahlil eder. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav, Ödev,
6 Modern fıkıh düşüncesinin değerlendirir Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Fıkhının mahiyeti ve temel özellikleri, fıkıh ve hukuk kavramlarının ortak ve farklı yönleri
2 Fıkıh Mezhepleri
3 Fıkıh Mezhepleri
4 İçtihat teorisi
5 Fıkhın temel prensipleri, mekâsıd teorisi
6 Genel Fıkıh kuralları (kavâid-i külliye), Modern fıkıh teorileri (tanzîrul-fıkh)
7 Mülkiyet teorisi
8 Akit teorisi
9 Fıkıh usulüne giriş
10 Kur´an-ı Kerîm (Kitab), Sünnet, İcma, Kıyas
11 İstihsan, Mesâlih-i Mürsele, Sahabe Kavli
12 Şeru men kablenâ, Örf, İstıshâb, Sedd-i zerâi, ilham
13 Hüküm ve türleri a) Teklîfî hükümler b) Vadî hükümler
14 İslam Hukukunun Gayeleri, Delillerin teâruzu ve nesih
Kaynaklar
Ders Notu İslam Hukukuna Giriş, Edit. Prof. Dr. Yunus Apaydın, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 2010.
Ders Kaynakları 1. Medhalül-fıkhil-İslamî, Muhammed Sellâm Medkûr. Darül-Kavmiyye, Kahire 1964/1384 [Tercüme İslam Hukuk Başlangıcı. / Muhammed Sellâm Medkûr ; ed. Hacı Mehmet Günay ; trc. Ruhi Özcan. Nun Yayıncılık, İstanbul 1995. 237]
2. El-Medhal li-dirâsetil-ş-şerîatil-islâmiyye, Abdulkerîm Zeydân, Müessesetü´r-Risâle, Beyrut 1986.
3. El-Medhalil-fıkhiyyil-âm (el-Fıhul-islâmî fî sevbihil-cedîd), Mustafa Ahmed Ez-Zerkâ, I-II Cild, Darul-kalem, 2004.
4. Başlangıçtan zamanımıza kadar İslam hukuk tarihi, Prof.Dr. Hayreddin Karaman, İz Yayıncılık, İstanbul 1999.
5. Türk hukuk tarihi, Mehmet Akif Aydın Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul 1995.
6. El-Medhal fi´l-fıkhi´l-İslâmî, Muhammed Mustafa Şelebi . Ed-Dârü´l-Câmiiyye, Beyrut : 1985.
7. El-Medhal ila diraseti´l-mezahibi´l-fıkhiyye , Ali Cum´a Muhammed Abdulvehhâb, Dârüs-selâm, Kahire 2007/1428.
8. İlk dönem İslam hukuk biliminin gelişimi, Ahmet Hasan ; çev. Haluk Songur, Rağbet Yayınları, İstanbul 199.
9. İslam hukukuna giriş, Joseph Schacht ; trc. Mehmet Dağ, Abdulkadir Şener. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Ankara 1977.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Din ve Ahlak ile ilgili bilgileri tanır ve İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitiminde kullanır. X
2 İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitimi alanında eğitim problemlerini tanımlar, modeller ve çözer. X
3 İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitimi alanında tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci çözümler ve tasarlar. X
4 İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitimi alanında verileri çözümler, özel öğretim yöntemlerini uygular, sosyolojik ve psikolojik perspektif kazanır ve toplumsal olayları yorumlar. X
5 Eğitim uygulamaları için gerekli çağdaş teknikleri ve hesaplama araçlarını kullanır. X
6 Eğitim uygulamalarında disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapar. X
7 Eğitim uygulamalarında bağımsız davranır, inisiyatif kullanır ve yaratıcı davranış sergiler. X
8 Yaşam boyu öğrenme davranışı kazanır. X
9 Sözlü ve yazılı iletişim becerileri kazanır. X
10 Mesleki ve etik sorumluluk anlayışı kazanır. X
11 Ulusal ve uluslararası çağdaş sorunları saptar ve bu sorunlara karşı duyarlı davranış gösterir. X
12 Kalite konularını tanımlar ve bu konuları alanı ile ilgili durumlarda kullanır. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 10
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 16 32
Ödev 1 10 10
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 110
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,4
Dersin AKTS Kredisi 8