Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
---|---|---|---|---|---|
Termokimyasal Kaplama Teknikleri | IMM 569 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
Ön Koşul Dersleri | |
Önerilen Seçmeli Dersler | |
Dersin Dili | Türkçe |
Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
Dersin Türü | Seçmeli |
Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. UĞUR ŞEN |
Dersi Verenler | Prof.Dr. ŞADUMAN ŞEN, |
Dersin Yardımcıları | Prof.Dr. Şaduman Şen |
Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
Dersin Amacı | Yüzey mühendisliği son yılların en çok araştırma konusu olup, teknolojide kullanılan bütün ürünler bir şekilde yüzey teması sebebiyle etkilenmekte ve çoğunlukla yüzeyden hasara uğramaktadırlar. Bu sebeple malzemelerin yüzey performanslarının geliştirilmesi büyük öneme sahip olmaktadır. Termokimyasal yöntemlerle daha çok sert, aşınma ve korozyon direnci yüksek, oksidasyon direnci yüksek olan karbür, nitrür ve borür esaslı kaplamaların yanında silisitler, aluminitler gibi teknolojik önemi olan yüey kaplamaları başarıyla uygulanmaktadır. Kalıplar, kesici takımlar, hareketli makine parçaları, mastörler, dramlar gibi son derece önemli makine parçalarının ömürleri birkaç kattan yüzlerce kata kadar artırılabilmektedir. Üniversitemiz bünyesinde, malzeme konusunda yapılan yüksek lisans ve doktora çalışmalarının bir çoğu yüzey işlemleri konusundadır. Bu sebeple Termo-kimyasal yöntemlerde sert kaplamalar dersi son derece yaralı olacak bir derstir. |
Dersin İçeriği | Isı kimyasına giriş; termodinamik ve kinetik olarak ısı kimyasına yaklaşımlar; termokimyasal yöntemle yapılan kaplamalar; aluminitler ve silisitler; termokimyasal kaplama teknikleri; termokimyasal kaplamalarda kullanılan hammaddeler; termokimyasal kaplamaların gerçekleştirilmesinde kullanılan fırınlar; kullanım yerlerine göre termokimyasal kaplamaların seçimi, termokimyasal kaplamalara uygulanan testler; termokimyasal kaplamaların teknolojideki yeri ve diğer kaplama tekniklerine göre avantaj ve dezavantajları. Sert kaplamaların oluşum mekanizmaları, oluşan fazların Hume-Rothary kuralları çerçevesinde önceden tahmin edilmesi, difüzyona dayalı kaplamalar, metalik kaplamalar, karbür kaplamalar, nitrür kaplamalar, borür kaplamalar ve intermetalik kaplamalar, teknolojide termodifüzyonel kaplamaların uygulama alanları, performansları, ortamlara göre davranışları ve kaplamaların servis şartlarına göre seçimi, uygulama yöntemleri. |
# | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
---|---|---|---|
1 | Termokimyasal kaplama metotlarının gerekliliğini oluşturmak | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav, Ödev, |
2 | Termokimyasal kaplama metotlarını sınıflandırma, özellikleri ve kullanım alanları ve avantaj ve dezavantajları bakımından karşılaştırmak | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav, Ödev, |
3 | Sementasyon yöntemlerini sınıflandırmak ve özelliklerini ayırt etmek | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav, Ödev, |
4 | Nitrürleme yöntemlerini sınıflandırmak ve malzeme özelliklerini ayırt etmek | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav, Ödev, |
5 | Alüminyumlama yöntemlerini sınıflandırmak ve malzeme özelliklerini ayırt etmek | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav, Ödev, |
6 | Silisyumlama yöntemini ve elde edilen özellikleri ayırt etmek | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav, Ödev, |
7 | Termo-kimyasal yöntemle yapılan kaplamalarda elde edilen karbür, nitrür ve borür esaslı bileşiklerin oluşturulması ve özelliklerini değerlendirmek | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav, Ödev, |
8 | Termo-reaktif difüzyonal kaplamaların teknolojideki yerini değerlendirmek ve diğer kaplama teknikleriyle karşılaştırmak | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav, Ödev, |
Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
---|---|---|
1 | Isı kimyasına giriş | |
2 | Termo-kimyasal kaplamalara termodinamik yaklaşımlar, Kinetik yaklaşımlar | |
3 | Termo-kimyasal yöntemle yapılan kaplamalar, Karbür, nitrür ve borür esaslı kaplamalar | |
4 | Aluminitler ve silisitler | |
5 | Termo-kimyasal kaplama teknikleri | |
6 | Termokimyasal kaplamalarda kullanılan hammaddeler | |
7 | Termokimyasal kaplamaların gerçekleştirilmesinde kullanılan fırınlar kullanım yerlerine göre termokimyasal kaplamaların seçimi | |
8 | Termokimyasal kaplamalara uygulanan testler | |
9 | Termokimyasal kaplamaların teknolojideki yeri ve diğer kaplama tekniklerine göre avantaj ve dezavantajları | |
10 | Ara Sınav | |
11 | Sert kaplamaların oluşum mekanizmaları, oluşan fazların Hume-Rothary kuralları çerçevesinde önceden tahmin edilmesi, difüzyona dayalı kaplamalar, metalik kaplamalar | |
12 | Karbür kaplamalar, nitrür kaplamalar, borür kaplamalar ve intermetalik kaplamalar | |
13 | Teknolojide termodifüzyonel kaplamaların uygulama alanları, performansları, ortamlara göre davranışları | |
14 | Kaplamaların servis şartlarına göre seçimi, uygulama yöntemleri |
Kaynaklar | |
---|---|
Ders Notu | [1] Ş.Şen Termokimyasal Kaplama Teknikleri ders notları, 2022 |
Ders Kaynakları | [1] O. Kubaschewski, C.B.Alcock, Metallurgical thermo-chemistry, International series on materials science and technology, Vol. 24, 4th edition, Pergamon Press, Oxford, UK, 1983, |
Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
1 | İmalat Mühendisliği alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşabilme, bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve uygulama becerisi | X | |||||
1 | İmalat Mühendisliği alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşabilme, bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve uygulama becerisi | X | |||||
2 | İmalat Mühendisliği problemlerini kurgulayabilme, çözmek için yöntem geliştirme ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygulama becerisi | X | |||||
3 | İmalat Mühendisliğinde uygulanan modern teknik ve yöntemler ile bunların sınırları hakkında kapsamlı bilgi | X | |||||
4 | Yeni ve orijinal fikir ve yöntemler geliştirme becerisi; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliştirebilme becerisi | ||||||
5 | Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlama becerisi | ||||||
6 | Mesleğinin yeni ve gelişmekte olan uygulamaları hakkında farkındalık; gerektiğinde bunları inceleme ve öğrenebilme becerisi | X | |||||
6 | Mesleğinin yeni ve gelişmekte olan uygulamaları hakkında farkındalık; gerektiğinde bunları inceleme ve öğrenebilme becerisi | ||||||
7 | Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular; bu süreçte karşılasılan karmaşık problemleri irdeler ve çözümler. | ||||||
8 | Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler geliştirir | ||||||
9 | Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya dışındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda sistematik ve açık bir şekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarabilme becerisi | ||||||
10 | Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. | ||||||
11 | İmalat mühendisliği ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilmek ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilmek | ||||||
12 | İmalat Mühendisliği uygulamalarının sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuk boyutları ile proje yönetimi ve is hayatı uygulamalarını bilir ve bunların mühendislik uygulamalarına getirdiği kısıtların farkındadır. |
Değerlendirme Sistemi | |
---|---|
Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
1. Ödev | 100 |
Toplam | 100 |
1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
1. Final | 50 |
Toplam | 100 |
AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
---|---|---|---|
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
Ara Sınav | 1 | 20 | 20 |
Ödev | 2 | 10 | 20 |
Performans Görevi (Seminer) | 1 | 10 | 10 |
Final | 1 | 20 | 20 |
Toplam İş Yükü | 150 | ||
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6 | ||
Dersin AKTS Kredisi | 6 |