Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Anlatı Kişileri YTE 524 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. GÜLSEMİN HAZER
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Elif Esra ÖNEN DEDE, Arş. Gör. Büşra AY, Arş. Gör. Melike KILIÇ.

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Anlatının tarihsel gelişimini, anlatı bilimini, kurmaca yapıyı, anlatma esasına bağlı metinlerde yer alan anlatı kişilerini, bu kişilerin işlevsel ve tematik rollerini öğretmek ve bu bağlamda metin çözümlemeleri
yapmak.

Dersin İçeriği

Anlatının tarihi seyri, anlatı biliminin terimleri, kurmaca metinlerde yapı ve kişiler, kişilerin işlevsel ve tematik rolleri, anlatı türleri, anlatıcı tipleri, anlatı kişilerinin sunumu bu dersin içeriğini oluşturmaktadır.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Anlatının tanımı ve tarihsel gelişimi hakkında bilgisini geliştirir.
2 Anlatı biliminin terimlerini tanıyıp, sınıflandırır.
3 Destanlardan modern anlatılara kadar ortaya çıkan anlatı kişilerini karşılaştırabilir.
4 Anlatıcı tiplerini ayırt eder ve metinleri bu açıdan çözümleyebilir.
5 Kurgu dışı düzlemde yer alan kişileri belirler, rol ve görevlerini değerlendirir.
6 Anlatı kişileri üzerine çözümlemeler yapabilir.
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Anlatının tanımı ve tarihsel süreçteki gelişimi
2 Anlatı Bilimi (Naratoloji) Terimleri
3 Anlatı türleri (Narrative Genres)
4 Anlatmaya bağlı edebi türlerde kurmaca yapı
5 Anlatı Kişileri: Kurmaca içindeki kişiler (Tip, destanlardan modern anlatılara kadar tipler)
6 Anlatı Kişileri: Kurmaca içindeki kişiler (Karakter ve karakterleştirme)
7 Anlatı Kişileri: Kurmaca içindeki kişiler ( Figür)
8 Anlatı söyleminin (narrative discourse) konuşucusu ya da sesi. (Anlatıcı/narrator)
9 Ara Sınav
10 Anlatısal bildirişimde kurgu dışı düzlemde yer alan kişiler (yazar, okuyucu vb.)
11 Anlatıcı tipleri; (Açık anlatıcı (overt narrator), Gizli anlatıcı (covert narrator)
12 Anlatıcı tipleri; İç Anlatıcı (homodiegetic narrator), Dış anlatıcı (heterodiegetic narrator), Metin içi ses (intratextual voice), Metin dışı ses (extratextual voice)
13 Anlatı kişisinin işlevsel ve tematik rolleri
14 Anlatı kişilerinin sunumu
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

1. Roman Özel Sayısı, Türk Dili, Ankara 1964, TDK Yay.
2. M.E. Forster, Roman Sanatı, (çev.) Ünal Aytür, İst. 1982.
3. R. Bourneur, Roman Dünyası ve İncelemesi, (çev.) H.Gümüş, Ank.1989;
4. Mehmet Kaplan, Tip Tahlilleri, Dergâh Yay., İstanbul 1991;
5. Şerif Aktaş, Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş, Akçağ Yay., Ankara 1991.
6. P.Stevick, Roman Teorisi, (çev.) S.Kantarcıoğlu, Ank.1993;
7. Hasan Akay, Don Juan-Derviş Tipi, Yedi İklim, S. 3, Haziran 1992, s. 19–38; “Post-modern Derviş Tipi: Osman”, Dergâh, S. 96, Şubat 1998, s. 7–9).
8. Mehmet Tekin, Roman Sanatı, İst.2001;
9. Ayşe (Eziler) Kıran- Zeynel Kıran, Yazınsal Okuma Süreçleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2003
10. Berna Moran,”Romanda Tip Olgusu ve Tipin İşlevi Üzerine”, Edebiyat Üzerine, İletişim Yay., (haz.) S.Şahin Gümüş, İst. 2004, s.149–158;
11.Nurullah Çetin, Roman Çözümleme Yöntemi, Ankara 2006

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler. X
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. X
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır.
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi, disiplinler arası araştırmalar yapar.
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler. X
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir.
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular.
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir.
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Ödev 20
1. Performans Görevi (Seminer) 30
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 6 96
Ara Sınav 1 1 1
Ödev 1 6 6
Performans Görevi (Seminer) 1 2 2
Final 1 1 1
Toplam İş Yükü 154
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,16
Dersin AKTS Kredisi 6