Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Dil Aileleri Teorileri I ETD 505 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri Dil bilimi ve Türk dili tarihi derslerini Lisans düzeyinde almış olmak.
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi BAHRİ KUŞ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları Arş. Gör. Esra KİRİK
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Dilin doğuşu ve çeşitlenmesi konusunda başlangıçtan bugüne kadar ortaya konan görüşlerden ve yapılan tartışmalardan haberdar bilim uzmanı yetiştirmek.
Dersin İçeriği Dilin doğuşuyla ilgili teoriler. Eski Yunan ve Hint mitolojisi, mukaddes kitaplar Türkçenin çeşitli kaynaklarında konunun ele alınışı, Dünya dillerinin sınıflama ölçüt ve biçimleri, Türkçenin dahil olmadığı dil aile ve grupları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Dillerin doğuşuyla ilgili teorileri anlatır, dil ailelerini sıralar
2 Dilllerin doğuşuyla ilgili kaynaklardaki görüşleri kendi cümleleriyle ifade eder.
3 Dillerin doğuşuyla ilgili yerli ve yabancı kaynakları eleştirir.
4 Dillerin doğuşuyla ilgili teorileri karşılaştırır.
5 Dil ailelerinin belirlenmesinde kullanılabilecek ölçütleri düzenler.
6 Dilin doğuşu ve dil aileleriyle ilgili teorilerin geçerliliği konusunda hükümler verir.
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dilin doğuşuyla ilgili teoriler (yansıma, ünlem, müzik, sesle anlamı ilişkilendirme, refleks, müzik, ortak iş vb.)
2 Eski Yunan felsefesindeki tartışmalar (analoji-anomali) ve Hint mitolojisindeki görüşler
3 Dilin doğuşunun mukaddes kitaplarda ele alınışı
4 Dilin doğuşunun Türkçe dışındaki Doğu kaynaklarında ele alınış biçimi
5 Türkçenin Muhakemetü-Lugateyn vb. kaynaklarındaki görüşler.
6 Türk bilim adamlarının mevcut teorilerle ilgili eleştirileri ve kendi görüşleri
7 ARA SINAV
8 Dil grubu, dil ailesi ve dil akrabalığı kavramları, dil akrabalığının ölçütleri
9 Tek kaynak, toptan kaynak, çok kaynak vb. kuramlar
10 Biçim bakımından sınıflama (yalınlayan, bitişken, bükümleyen vb.)
11 Kaynak (köken) bakımından sınıflama ve Türkçenin dışındaki dil aileleri: Hint-Avrupa Dilleri
12 Kaynak (köken) bakımından sınıflama ve Türkçenin dışındaki dil aileleri: Hami-Sami dilleri, Kafkas Dilleri, Bantu Dilleri, Çin-Tibet Dilleri
13 Kaynak (köken) bakımından sınıflama ve Türkçenin dışındaki dil aileleri: Yeryüzündeki diğer diğer dil aileleri
14 Dil ailelerine yönelik eleştiriler ve genel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu Öğretim üyesinin ders notları kullanılacaktır.
Ders Kaynakları *Doğan AKSAN; Her Yönüyle Dil, Ana Çizgileriyle Dilbilimi, TDK Yay. , Ank. 1990
* Özcan BAŞKAN; İnsan Dilinin Doğuşu, TDAY Belleten 1968
*Agop DİLAÇAR; Dil, Diller ve Dilcilik, TDK Yay., Ank. 1968
* Ali Şir Nevayî (Haz.Sema Barutçu Özönder), Muhakemetü-Lûgateyn, TDK Yay., Ank. 1996
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır.
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir. X
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler.
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir.
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır.
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi, disiplinler arası araştırmalar yapar. X
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler.
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir.
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular.
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir.
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 15 15
Ödev 1 7 7
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 20 20
Toplam İş Yükü 138
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,52
Dersin AKTS Kredisi 6