Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslam Hukukuna Giriş ILA 307 5 2 + 0 2 3
Ön Koşul Dersleri

yok

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. SONER DUMAN
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi İBRAHİM LABABIDI,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Fıkhı kaynakları, literatürü ve sistematiği çerçevesinde tanıtmak.

Dersin İçeriği

İslam fıkhının tarihi gelişimi, kaynakları, literatürü ve genel yapıs.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Fıkhın tarihi gelişimi içindeki evrelerini açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav, Sözlü Sınav,
2 Başlıca klasik fıkıh metinlerini tanır. Problem Çözme, Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Sözlü Sınav, Sınav,
3 Fıkıh mezheplerini mukayese eder. Problem Çözme, Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Sözlü Sınav, Sınav,
4 Temel fıkıh kavramlarını ve esaslarını tanımlar Problem Çözme, Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Sözlü Sınav, Sınav,
5 Fıkhi düşüncenin genel yapısı ve temel özelliklerini tahlil eder. Problem Çözme, Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Sözlü Sınav, Sınav,
6 Modern fıkıh düşüncesini değerlendirir Problem Çözme, Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Sözlü Sınav, Sınav,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Fıkhının mahiyeti ve temel özellikleri, fıkıh ve hukuk kavramlarının ortak ve farklı yönleri
2 Fıkhının doğuşu ve tarihsel gelişimi
3 Fıkıh Mezhepleri
4 Klasik Fıkıh eserlerinin sistematiği ve Fıkıh literatürü
5 Fıkıh Usulü ve Fıkıh Usulü literatürü
6 Namaz: Özel Hükümler: Hastalık, yolculuk, korku gibi bazı özel durumlarda namaz
7 Fıkhın temel kaynakları
8 Fıkhın temel kaynakları II
9 İçtihat teorisi
10 Fıkhın temel prensipleri, mekâsıd teorisi
11 Genel Fıkıh kuralları (kavâid-i külliye), Modern fıkıh teorileri (tanzîrul-fıkh)
12 Mülkiyet teorisi
13 Akit teorisi
14 Modern dönemde Fıkıh düşüncesi
Kaynaklar
Ders Notu

İslam Hukukuna Giriş, Edit. Prof. Dr. Yunus Apaydın, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 2010.

Ders Kaynakları

1. Medhalül-fıkhil-İslamî, Muhammed Sellâm Medkûr. Darül-Kavmiyye, Kahire 1964/1384 [Tercüme İslam Hukuk Başlangıcı. / Muhammed Sellâm Medkûr ; ed. Hacı Mehmet Günay ; trc. Ruhi Özcan. Nun Yayıncılık, İstanbul 1995. 237]
2. El-Medhal li-dirâsetil-ş-şerîatil-islâmiyye, Abdulkerîm Zeydân, Müessesetü´r-Risâle, Beyrut 1986.
3. El-Medhalil-fıkhiyyil-âm (el-Fıhul-islâmî fî sevbihil-cedîd), Mustafa Ahmed Ez-Zerkâ, I-II Cild, Darul-kalem, 2004.
4. Başlangıçtan zamanımıza kadar İslam hukuk tarihi, Prof.Dr. Hayreddin Karaman, İz Yayıncılık, İstanbul 1999.
5. Türk hukuk tarihi, Mehmet Akif Aydın Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul 1995.
6. El-Medhal fi´l-fıkhi´l-İslâmî, Muhammed Mustafa Şelebi . Ed-Dârü´l-Câmiiyye, Beyrut : 1985.
7. El-Medhal ila diraseti´l-mezahibi´l-fıkhiyye , Ali Cum´a Muhammed Abdulvehhâb, Dârüs-selâm, Kahire 2007/1428.
8. İlk dönem İslam hukuk biliminin gelişimi, Ahmet Hasan ; çev. Haluk Songur, Rağbet Yayınları, İstanbul 199.
9. İslam hukukuna giriş, Joseph Schacht ; trc. Mehmet Dağ, Abdulkadir Şener. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Ankara 1977.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlahiyat alanında temel kavramları kavrar, kavramlar arası ilişkilere hâkimdir.
2 Bir yabancı dili kullanarak İlahiyat alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır. (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde). X
3 Edindiği ilahiyat bilgisinin gerekleri doğrultusunda tutum ve davranışlarıyla topluma örnek olacak davranışlar sergiler. Sosyal ve kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar. X
4 Klasik ve güncel dini meseleleri saptama, tanımlama, eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisine sahiptir; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular. X
5 İlahiyat alanındaki bilgi ve beceriler ile alandaki sorunlara yönelik bilimsel yöntemlerle ortaya konulmuş çözüm önerilerini ilgili kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla paylaşır.
6 Dini anlayış ve uygulamaların evrensel ve toplumsal boyuttaki (güvenlik, sağlık, iktisat, çevre, vb.) etkileri ve hukuksal sonuçları hakkında farkındalık sahibidir.
7 Sorumluluğu altındakilerin öğrenme gereksinimlerini belirler, öğrenme süreçlerini yönetir ve kişisel, mesleki alandaki gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar.
8 İlahiyat alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitaplarına, uygulama araç-gereçlerine ve bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine dair sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır.
9 Değişen hayata ve yeniliğe karşı açık tutuma sahiptir; toplumsal, ekonomik, yasal ve siyasal gelişmelerden haberdardır. X
10 Toplumsal alanda karşılaşılan karmaşık dini meseleleri çözmek için bireysel inisiyatif alarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
11 İlahiyat alt dalları ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak disiplinler arası araştırma -inceleme, yorum ve analiz yapar. X
12 Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır; yaşam boyu öğrenmeye ve sorgulamaya ilişkin olumlu tutum geliştirir.
13 İlahiyat alanındaki bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, sonuçların duyurulması ve kullanılması aşamalarında toplumsal, kültürel, bilimsel ve ahlakî değerleri gözetir.
14 İlahiyat alanı için uygun araçları seçer, kullanır, geliştirir ve alanın gerektirdiği bilgi ve bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
1. Sözlü Sınav 20
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 3 3
Kısa Sınav 2 2 4
Sözlü Sınav 1 2 2
Final 1 5 5
Toplam İş Yükü 78
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 3,12
Dersin AKTS Kredisi 3