Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Siyasi Coğrafya ULI 357 5 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. SİBEL AKGÜN
Dersi Verenler Doç.Dr. SİBEL AKGÜN,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Bu derste siyasi coğrafyaya ilişkin geleneksel düşünme biçimlerinin ötesine geçerek; jeopolitik düşünceler, gelenekler, kültürler ve bunların ortaya çıkardığı pratikler eleştirel bir şekilde incelenmektir. Mekan ile siyaset arasında kurulan determinist ve yapısalcı analizlerin kurduğu dar problematiğin aksine bu derste amaç, dünya siyasetinin mekânsal konumlanışlarına ve bunlar üzerinden kurulan iktidar biçimlerine karşı yeni bir farkındalık ve direnç noktası oluşturmaktır. Bu anlamda, dersin ilk amacı, siyasi coğrafya ve jeopolitiğe ilişkin alışık olduğumuz kalıplaşmış kavramsallaştırmaları yerinden ederek mekanın politikleştirilmesine ve politikanın mekansallaştırılmasına karşı farklı bakış açılarının da imkan dahilinde olduğunu göstermektir.
Dersin İçeriği Ders üç aşamadan oluşan bir içerik üzerine inşa edilmiştir. İlk aşamada siyasi coğrafyanın temel kavramları ve tarihsel seyri incelenmektedir. İkinci kısımda ise siyasi coğrafyanın bir alt dalı olarak resmedilen jeopolitiğin coğrafya disiplininin nasıl ötesine geçerek çalışıldığı incelenmektedir. Bu kısım, özellikle klasik jeopolitik teorinin ortaya çıkışı ve 20 yüzyıl Avrupası?nda nasıl pratiğe döküldüğüne odaklanmaktadır. Üçüncü aşamada ise, eleştirel jeopolitik teorinin epistemolojik ve metodolojik tartışmaları ele alınarak, coğrafyanın, haritanın ve jeopolitik söylemlerin günlük pratiklerimize ve popüler kültürümüze nasıl dahil edildiği incelemektedir. Son aşamada ise, eleştirel jeopolitik teoriden hareketle ABD, Avrupa ve Türkiye?de jeopolitik kültür ve gelenekler hem tarihsel hem de filmler üzerinde anlatılmaktadır.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Öğrencilerin, coğrafyanın ülkelerin dış politikasına olan etkisini anlamalarını amaçlar. Anlatım, Sınav,
2 Öğrencilerin temel derslerde öğrendiklerini uluslararası ilişkilerde gündeme gelen güncel olayları ve sonuçlarını anlamada kullanmalarını amaçlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
3 Öğrencilerin uluslararası sorunları jeopolitik teoriler ile açıklayabilme yeteneklerini geliştirir. Anlatım, Tartışma, Grup Çalışması, Sözlü Sınav,
4 Uluslararası sistemi etkileyen temel çatışma noktaları, bu çatışmaların analizleri, çatışmaların çözümlenmesinde siyasi coğrafyanın rolünün anlaşılmasını amaçlar. Anlatım, Sınav,
5 Güncel sorunlara ve konulara bilimsel açıklamalar getirme yeteneğini geliştirir. Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Sınav, Ödev,
6 Öğrencilerin, siyasi coğrafyanın uluslararası ilişkilerin çeşitli alanlarına olan etkisini ve doğurduğu sonuçları analiz etmesini hedefler. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
7 Öğrencilerin güncel literatürü takip etme, okuma, araştırma ve analiz yeteneklerini geliştirir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş: Siyasi Coğrafya Nedir? 1, 2
2 Tartışmalı Kavramlar: Harita, Kartografi, İktidar, Sınır, Ülke, Devlet, Güç, Yönetim Zihniyeti 2
3 Siyasi Coğrafyanın Tarihsel Seyri 2, 3, 4, 5
4 Siyaset, Toplum ve Mekan 1, 2, 3, 4, 5
5 Milliyetçilik, Coğrafya, Mekan ve Kimlik Siyaseti 1, 2, 3, 4, 5
6 Devlet, Küreselleşme ve Politik Mekan 6, 7
7 Organik Yaklaşım: Klasik Jeopolitik ve Emperyalizm 8
8 ARA SINAV
9 İdeolojik Yaklaşım: Soğuk Savaş Jeopolitiği 6, 7
10 Eleştirel Jeopolitik 1: Eleştiri, Kritik ve Yeni Coğrafya 6, 7
11 Eleştirel Jeopolitik 2: Resmi, Pratik ve Popüler Jeopolitik 6, 7
12 Medya, Propaganda ve Jeopolitik Tahayyül 8
13 Film Gösterimleri 9
14 Sonuç ve Değerlendirme 10
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları  Yves Lacoste, Coğrafya Savaşmak İçindir, Ankara: Doruk, 2004
 Edward Sait, Şarkiyatçlık, Metis Yayınları, 2012
 Alexandra Defay, Jeopolitik, Dost Yayinlari, 2006
 Gary Guttin, Foucault, Dost Yayınları, 2010
 Kevin R. Cox, Murray Low and Jennifer Robinson, ?Introduction: Political Geography: Traditions and Turns? Kevin R. Cox, Murray Low and Jennifer Robinson (ed), The SAGE Handbook of Political Geography içinde, London: SAGE Publications Ltd. 2007, ss. 1-15
 Guntam Herb, ?Politics of Political Geography?, Cox, Low and Robinson (ed.), The SAGE Handbook of Political Geography içinde, ss. 21-40.
 Richart Peet, İktidarın Coğrafyası: Küresel Ekonomi Politik Nasıl Yaratıldı, Özgür Üniversite Kitaplığı, 2011, ss/13-45.
 Özgür Adadağ, ?Haritanın Gör(me) Dediği?, Ali Vahit Turhan at all, Tarabya Çalışmaları içinde, İstanbul: Marmara Üniversitesi Nihat Sayar Eğitim Vakfı Yayınları, 2009.
 Joe Painter and Alex Jeffrey, Political Geography, SAGE, 2009, ss/4-19
 Gary Guttin, Foucault, Dost Yayınları, 2010
 Sezgi Durgun, Memalik-i Şahane?den Vatana, İstanbul: İletişim Yayınları, 2011, ss/49-60
 Dijking, Gertjan. Natiional Indentity and Geopolitical Vision: Maps of Pride and Pain, Routledge, 1996, ss. 17-36.
 Yilmaz Tezkan-M.Murat Tasar, Dunden Bugune Jeopilitik, Ulke Kitaplari, 2002, ss/ 23-140
 Michael Heffernan, ?Fin De Siécle, Fin Du Monde? On the Origins of European Geopolitics, 1890-1920, Klous Dodds and David Atkinson (edit), Geopolitical Traditions: A Century of Political Thought, London and New York, Routledge, 2000.
 Gearoid O Tuathail, ?Imperial Geopolitics: Introduciton to Part One?, (edit) Gearoid O Tuathail, Simon Dalby and Paul Rautledge, The Geopolitical Reader, Routledge, Seccond Edition, 2006, s. 19.
 Jason Dittmer, Popular Culture, Geopolitics, and Identity (Human Geography in the New Millennium).
 Dodds, Klaus. Geopolitics: A Very Short Introduction, Oxford University Press, 2007, s/83-145
 ?Valley of the Wolves--Iraq: Anti-geopolitics Alla Turca,?? Middle East Journal of Culture and Communication, Vol. 2, No. 1, (2009), pp. 2-18.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Uluslararası sistemin işleyişini, temel kavramlarını ve özelliklerini inceleme ve uluslararası ilişkiler disiplininin alt konuları hakkında temel bilgileri öğrenme X
1 Uluslararası sistemin işleyişini, temel kavramlarını ve özelliklerini inceleme ve uluslararası ilişkiler disiplininin alt konuları hakkında temel bilgileri öğrenme X
2 Dünya siyasi tarihinde meydana gelen gelişmeleri neden-sonuç ilişkisi bağlamında analiz edebilme X
2 Dünya siyasi tarihinde meydana gelen gelişmeleri neden-sonuç ilişkisi bağlamında analiz edebilme X
3 Yabancı dil becerisini geliştirme X
3 Yabancı dil becerisini geliştirme X
4 Türkiye´nin dış politikasını neden-sonuç ilişkisi içerisinde kapsamlı şekilde analiz edebilme X
5 Dış politika analizine ilişkin teorik yaklaşımları ve karar verme sürecinin işleyişini analiz edebilme X
6 Teorik ve metodolojik düşünmeyi öğrenme ve olgulara bu çerçeveden bakabilme X
6 Teorik ve metodolojik düşünmeyi öğrenme ve olgulara bu çerçeveden bakabilme X
7 Toplumsal gelişmeleri ve koşulları karşılaştırmalı analiz edebilme X
7 Toplumsal gelişmeleri ve koşulları karşılaştırmalı analiz edebilme X
8 Uluslararası Hukuk´un temel ilkelerini ve konularını öğrenme X
8 Uluslararası Hukuk´un temel ilkelerini ve konularını öğrenme X
9 Uluslararası İlişkiler teorilerini irdeleme ve uluslararası gelişmelere teorik çerçeveden bakmayı öğrenme X
10 Türkiye´nin siyasal yaşamını tarihsel bir pencereden ve kronolojik bir şekilde analiz edebilme X
10 Türkiye´nin siyasal yaşamını tarihsel bir pencereden ve kronolojik bir şekilde analiz edebilme X
11 İç Hukukun işleyişini ve temel ilkelerini öğrenme X
11 İç Hukukun işleyişini ve temel ilkelerini öğrenme X
12 Uluslararası ve bölgesel örgütlerin kuruluşunu, yapısını, işleyişini ve dünya siyasetindeki etkisini analiz edebilme
12 Uluslararası ve bölgesel örgütlerin kuruluşunu, yapısını, işleyişini ve dünya siyasetindeki etkisini analiz edebilme X
13 Devlet-içi çatışmalarının nedenlerini ve çözüm modellerini örnekleriyle analiz edebilme X
13 Devlet-içi çatışmalarının nedenlerini ve çözüm modellerini örnekleriyle analiz edebilme X
14 Uluslararası Güvenlik sorunlarını ve bu alana ilişkin teorik yaklaşımlarını inceleme
15 Uluslararası sistemde ortaya çıkan gelişmeleri teorik açıdan ve karşılaştırmalı bir şekilde irdeleme
16 Uluslararası gelişmelere ilişkin olarak analitik düşünce becerisini geliştirme
17 İktisat, sosyoloji, siyaset bilimi ve kamu maliyesi gibi diğer disiplinlerin temel kavramlarını ve kuramlarını öğrenme
18 Siyaset biliminin felsefi temellerini inşa eden filozofların/düşünürlerin fikirlerini kapsamlı şekilde inceleme ve bu felsefi görüşlerin Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler disiplinlerine katkısını irdeleme
19 Temel bilgisayar becerilerini edinme
20 Bireysel olarak bilimsel bir çalışmayı planlama, yürütme ve yazıya dökme becerisi kazanma
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 1 10 10
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 115
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,6
Dersin AKTS Kredisi 5