Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi HUK 206 4 4 + 0 4 5
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi MUZAFFER DÜLGER
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi MUZAFFER DÜLGER,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Ümran Karabulut

Arş. Gör. Yusuf Umur Çil

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Hukuk Fakültesi öğrencilerinin hukuk felsefesi ve hukuk sosyolojisine giriş yapmaları. Hukuku Felsefi ve Sosyolojik boyutlarıyla ele almaları. Hukuk felsefesi açısından hukukun ahlaki boyutuyla, adalet değeriyle değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bunun yanında hukuk felsefesi, hukuku olduğu haliyle betimleyici olarak ele almayı da amaçlamaktadır. Hukuk sosyolojisi ise hukuku bir toplumsal olgu olarak diğer toplumsal olgularla ilişkisi içerisinde ele almayı amaçlamaktadır. 

Dersin İçeriği

Hukuk ve Ahlak İlişkisi, Doğal Hukukçu Yaklaşımlar, Hukuki Pozitivist Yaklaşımlar,  Sosyoloji ve Hukuk Sosyolojisine Giriş, Tarihsel Açılım; Hukukun Sosyolojik Ele Alınış Biçimleri, Hukukun Fonksiyonlarının Hukuk Sosyolojisi İle İlişkilendirilmesi, Hukukun İşlevi, Sosyal Yapı Olarak Hukuk; Pratik Hukuk Sosyolojisi ve Örnekleri, Uyma Davranışı, İdeoloji.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci aşağıdaki kazanımlara sahip olur. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
2 Hukuku, sosyal bir olgu olarak ve diğer sosyal dinamiklerle ilişkileri içerisinde bilimsel ve analitik bir incelemeye tabi tutar, bu konuda analitik düşünce geliştirir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
3 Farklı Hukuk Sosyolojisi akımlarıyla tanışılır ve öğrenci bu akımları değerlendirerek sosyolojik muhakeme kabiliyeti kazanır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
4 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisine ihtiyaç olup olmadığını tartışır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
5 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, Hukuk İlminde Sosyolojik İsyanı öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
6 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, sosyolojik tepkilerin yetersizliği hakkında bilgi sahibi olur. Soru-Cevap, Tartışma, Anlatım, Sınav, Ödev,
7 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk ilmi ile hukuk sosyolojisinin nevi farkını öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
8 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisinin bilimler arasındaki yeri hakkında farkındalık kazanır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
9 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisinin tarifi hakkında bilgi sahibi olur. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
10 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisinin konusunu öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
11 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisinin bölümlerini öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
12 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, hukuk sosyolojisinde metod meselesini tartışmış olur. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
13 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, sosyal düşünce tarihinde hukuk sosyolojisi problemlerini öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
14 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, Aristo ve İbn-i Haldun´un görüşlerini öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
15 Dersi başarıyla tamamlayan öğrenci, Montesquıeu´nun görüşlerini öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Hukuk Felsefesi Ne işe Yarar? Hukuk Felsefesi Konularına Giriş
2 Antik Yunan'da Felsefenin Ortaya Çıkışı Platon'da Varlık ve Yasaya Giriş
3 Platon Öncesinde ve Platon'da; Varlık, Bilgi, Adalet, Hukuk Platon'da Varlık ve Yasaya Giriş
4 Platon'da Hukuk ve Adalet Osman Vahdet İşsevenler- Platon'da Varlık ve Yasa sf. 103-146
5 Doğal Hak ve Tarihsel Yaklaşım Leo Strauss- Doğal Hak ve Tarih sf. 29-57
6 Klasik Hukuki Pozitivizm: Bentham ve Austin Raymond Wacks- Hukuk Kuramını Anlamak sf. 107-137
7 Modern Hukuki Pozitivizm: Hart Raymond Wacks- Hukuk Kuramını Anlamak sf. 139-187
8 Yasa- Uygulama İlişkisine Göre Toplum Tipleri Cemal Bali Akal- İktidarın Üç yüzü
9 Ara Sınav Ara Sınav
10 Tarihçi Hukuk Okuluna Göre Hukukun Oluşumu Savigny-Çağımızın Yasama ve Hukuk Bilimi Konusundaki Görevi Üzerine
11 Tarihçi Hukuk Okuluna Göre Hukukun Oluşumu Savigny-Çağımızın Yasama ve Hukuk Bilimi Konusundaki Görevi Üzerine
12 Max Weber'de Hukuk, Ekonomi, Rasyonalite ilişkisi Engin Topuzkanamış. Max Weber’de Ekonomi, Hukuk ve Rasyonalite
13 Modern Toplum ve Hukuk Devleti Mehmet Tevfik Özcan. Hukuk Devleti: Modern Toplumun Hukuk Aracılığıyla Siyasal Meşruiyeti
14 Küreselleşme ve Hukuk Devleti Mehmet Tevfik Özcan. Küreselleşme Sonrası Hukuk Devleti
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Hukuk Kuramını Anlamak- Raymond Wacks, Doğal Hak ve Tarih- Leo Strauss, Çağımızın Yasama ve Hukuk Bilimi Konusundaki Görevi Üzerine- Savigny, Platon'da Varlık ve Yasa- Osman Vahdet İşsevenler

Mehmet Tevfik Özcan- Hukuk Devleti: Modern Toplumun Hukuk Aracılığıyla Siyasal Meşruiyeti,    Mehmet Tevfik Özcan- Küreselleşme Sonrası Hukuk Devleti
Engin Topuzkanamış- Max Weber’de Ekonomi, Hukuk ve Rasyonalite,  İoanna Kuçuradi- Etik İlkeler ve Hukukun Temel İlkeleri Olarak İnsan Hakları

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili hukuk dalının temel kavramlarında temel bilgileri anlama ve kullanabilme, değerlendirme ve yorum yapabilme, ekonomik gelişmeleri analiz edebilme, mali konularda görüş bildirebilme, çeşitli mali sorunlar karşısında çözüm getirebilme becerisi kazanma X
2 Hukuk sistemlerine, kurallarına ve yorum yöntemlerine ilişkin teorik bilgilere sahip olma ve bu konuda analiz yapabilme X
3 İlgili hukuk dalına ait süreçlerine ilişkin teorik ve hukuki bilgilere sahip ve bunları çalışma ortamında kullanabilme, yaptırım işlemleri, hukuk kuramlarının yürürlüğe girmesi ve uygulanması konularında temel bilgilere sahip olma X
4 İyiniyet, dürüstlük gibi konulara hâkim olma ve bunları yorumlayabilme X
5 Gerek kamunun gerekse de özel kesimin gereksinim duyduğu yüksek becerili elemanlarda olması gereken; yeterli düzeyde genel hukuk bilgisine sahip olma X
6 Hukuki ve normatif araştırma becerisine ve düşünme yeteneğine sahip, alınacak kararların sonuçlarını öngörebilen ve doğru tahminlerde bulunabilen, sebep-sonuç ilişkilerini göz önünde bulunduran, stratejik yaklaşım geliştirebilme X
7 Liderlik özelliklerine sahip ve diğer alanlardaki uzmanlarla iletişim kurabilme yeterliliğine sahip olma
8 Bir yabancı dilde bilgi sahibi olup, bu niteliklerini sözlü ve yazılı iletişimde kullanabilme
9 Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerlerin bilincinde olma X
10 İlgili hukuk alanında kullanılan bilgi sistemleri konusunda bilgi sahibi olma ve gerekli yazılımları kullanabilme becerisini gösterme X
11 Türkçe yazılı ve sözlü iletişim yeterliliğine sahip olma, bilgilerini ve düşüncelerini başkalarına iletebilme, ikna gücü yüksek, eleştirel düşünebilme, alternatif çözümler üretebilme, ve bilgileri analiz etme becerisine sahip, inisiyatif kullanabilme becerisine sahip olma X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
3. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 5 80
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 1 6 6
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 154
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,16
Dersin AKTS Kredisi 5