Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Sismik Yansıma Yöntemi JFM 607 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi GÜNAY BEYHAN
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi GÜNAY BEYHAN,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı Lisans eğitimini tamamlamış jeofizik öğrencilerinin, sismik yansıma alanındaki çalışmaları ileri düzeyde öğrenebilmesi ve bu konuda uygulamalar yapması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda sismik yansıma verilerine, veri-işlem (veri analizi, hız analizi, süzgeçleme,. ), göç, yapay sismogramlar, iki ve üç boyutlu değerlendirme, bilgisayar uygulamaları ve endüstriyel konusunda örnekler yaptırılması planlanmaktadır.
Dersin İçeriği Sismoloji ve Yerin Yapısı: kırılma sismolojisi, kabuk yapısı. Sismik dalga yayınımının esasları: yansıma, kırılma ve iletim. Karada, denizde ve kuyuda kullanılan yapay enerji kaynakları ve alıcılar. Sismik dalgacığı etkileyen faktörler. Yansıma ve iletim katsayıları. Soğrulma. Tekrarlı yansımalar. Sismik kırılma yöntemi. Gürültü analizi. Sismik arazi düzenleri. Ortak yansıma noktası tekniği. Statik ve dinamik düzeltmeler. Sismik yansımada hız kavramı ve hız analizi. Sismik veri işlem yöntemlerine giriş ve sismik yığma kesitlerinin hazırlanması. Sismik göç ve derinlik dönüşümü.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Sismik yansıma yönteminin veri-işlem bölümü hakkında detaylı bilgi sahibi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Örnek Olay, Problem Çözme, Sınav,
2 Veri-işlem çalışmalarını sonrası işlenmiş veriye yapılan migration (göç) Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Örnek Olay, Problem Çözme, Sınav,
3 Son aşamada ise, final sismik-kesitler üzerinde yorumlayabilme yeteneğini Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Örnek Olay, Problem Çözme, Sınav,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Sismoloji ve Yerin Yapısı, Kırılma sismolojisi, kabuk yapısı. 1. Hafta Ders Notu
2 Sismik dalga yayınımının esasları: yansıma, kırılma ve iletim. 2. Hafta Ders Notu
3 Karada, denizde ve kuyuda kullanılan yapay enerji kaynakları ve alıcılar. 3. Hafta Ders Notu
4 Sismik dalgacığı etkileyen faktörler, Yansıma ve iletim katsayıları. Soğrulma. 4. Hafta Ders Notu
5 Tekrarlı yansımalar. Sismik kırılma yöntemi, Gürültü analizi. Sismik arazi düzenleri. 5. Hafta Ders Notu
6 Ortak yansıma noktası tekniği, Statik ve dinamik düzeltmeler. 6. Hafta Ders Notu
7 Sismik yansımada hız kavramı ve hız analizi. 7. Hafta Ders Notu
8 Sismik veri işlem yöntemlerine giriş ve sismik yığma kesitlerinin hazırlanması. 8. Hafta Ders Notu
9 Migration (sismik göç) ve derinlik dönüşümü. 9. Hafta Ders Notu
10 Sismik veri-işlem konusunda güncel makale 10. Hafta Ders Notu
11 Sismik veri-işlem konusunda güncel makale 11. Hafta Ders Notu
12 Sismik migration konusunda güncel makale 12. Hafta Ders Notu
13 Sismik kesitlerin yorumlanması konusunda güncel makale 13. Hafta Ders Notu
14 2D ve 3D Sismik yansıma kesitlerinin yorumlanması konusunda güncel makale 14. Hafta Ders Notu
Kaynaklar
Ders Notu BEYHAN, G ., 2007. Sismik Yansıma Yöntemi
Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeofizik Müh.Bölümü, 2007, Sakarya.
Ders Kaynakları 1-) V. Cerveny, I. A. Molotkov, I. Psencik, 1977, Ray Method in Seismology,
Univerzito Karlova.
2-) K. Aki, P.G. Richards, 1980, Quantitative Seismology, Theory & Methods,
V1, V2, Freeman and Company.
3-) R.M.C. Quillun, M. Bacon, W. Barclay, 1984, An introduction to seismic
interpretation, Gulf Publishing Company.
4-) K. E. Bullen, B. A. Bolt, 1985, An Introduction of the Theory of Seismology,
Cambridge Univ. Press.
5-) K. Ergin, 1995, Advanced Seismology (Rays and waves), TÜBİTAK,
Marmara Research Center, Department of Earth Science.
6-) Lay, T. and C. Wallace, 1995, Modern Global Seismology, Academic Press,
International geophysics Series, V58.
7-) Aki, K. & Richards, P.G., 1980. Quantitative Seismology Theory and
Methods, Vol. 1 and 2, W.H. Freeman and Company, San Francisco, USA.
8-) Selected papers and chapters on the advanced seismic exploration methods
published in the international journals.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Mühendislik alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşabilme, bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve uygulama becerisi
2 Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlayabilme ve uygulama becerisi; değişik disiplinlere ait bilgileri bütünleştirebilme becerisi
3 Mühendislik problemlerini kurgulayabilme, çözmek için yöntem geliştirme ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygulama becerisi
4 Yeni ve orijinal fikir ve yöntemler geliştirme becerisi; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliştirebilme becerisi
5 Mühendislikte uygulanan modern teknik ve yöntemler ile bunların sınırları hakkında kapsamlı bilgi
6 Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlama becerisi
7 Gereksinim duyulan bilgi ve verileri tanımlama, bunlara ulaşma ve değerlendirmede ileri düzeyde beceri
8 Çok disiplinli takımlarda liderlik yapma, karmaşık durumlarda çözüm yaklaşımları geliştirebilme ve sorumluluk alma becerisi
9 Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya dışındaki ulusal ve uluslar arası ortamlarda sistematik ve açık bir şekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarabilme becerisi
10 Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliği
11 Mesleğinin yeni ve gelişmekte olan uygulamaları hakkında farkındalık; gerektiğinde bunları inceleme ve öğrenebilme becerisi
12 Mühendislik uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını anlama ve sosyal çevreye uyum becerisi
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Kısa Sınav 1 30 30
Ödev 1 24 24
Toplam İş Yükü 150
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6
Dersin AKTS Kredisi 6