Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Tefsir Usûlü Metinleri ILA 467 7 2 + 0 2 5
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. ALİ KARATAŞ
Dersi Verenler Prof.Dr. GÖKHAN ATMACA,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Tefsir Usulüne ait kavram, konu ve kaynakları Arapça metinlerden incelemek

Dersin İçeriği

Bu derste Tefsir Usulüne ait kavram, konu ve kaynaklara ait Arapça metinler incelenecektir.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Kur´an yorumunun alt yapısını oluşturan Tefsir Usulü ve Ulûmul-Kuranın kavram, konu ve kaynaklarını tanıyıp ifade eder. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
2 Vahyin mahiyeti, biçimleri ve ilişkili olduğu tarafları açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
3 Kur´an´ın manası, tanımı, nüzûlü, isimleri, bölümlerini kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
4 Tefsir ve Tefsir Usulünün diğer İslami ilimlerle ilişkilerini kurup açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
5 Tefsir, tevil, terceme ve meal kavramlarını ayırt eder; Ulûmu´l-Kur´an kavramının tefsir usulü ile ilişkisini açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
6 Tefsir Usulü konularını Arapça kaynaklardan çözümleyip anlar ve açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
7 Hz. Peygamber, Sahabe ve Tabiûnun Tefsirdeki metotlarını kavrayıp gösterir. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
8 Tefsir çeşitlerini yorumlar ve Tefsir ekollerini karşılaştırır. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Ulûmu´l-Kur´an, Tefsir ve Tefsir Usulünün konuları ve kaynaklarına giriş.
2 Kur´an Vahyi, mahiyeti, biçimleri; Allah (c.c.), Cebrail (a.s.), Peygamberler ve diğer insanlarla ilişkisi.
3 Kur´an´ın manası, tanımı, nüzûlü, isimleri, bölümleri.
4 Tefsir Usulü: Tefsir, tevil, terceme, meal kavramları; Ulûmu´l-Kur´an kavramı ve Tefsir Usulü ile ilişkisi.
5 Âyet kavramı, ayetlerin tertibi, ilk ve son nazil olan ayetler; Sûre kavramı, sûrelerin tertibi, isimleri, Mekkîlik ve Medenîlik.
6 Hz. Peygamber´in (s.a.v.) Kur´an´ı tefsiri; Sahabe-Tabiûn döneminde tefsir yöntemleri; Tefsirin tedvini.
7 Kur´an´ın üslubu, Surelerin başlangıçları.
8 Mukattaa harfleri
9 Kur´an´ın İ´cazı; Garîbu´l-Kur´an.
10 Nüzûl Sebepleri; Nâsih-Mensûh; Muhkem-Müteşabih.
11 Kur´an´da yeminler; Müşkilü´l-Kur´an.
12 Mübhemâtü´l-Kur´an; Kur´an´da tekrarlar, meseller, hakikat ve mecaz.
13 Vücûh ve Nezâir; Kur´an kıssaları; Ayet ve sûreler arası münasebet; Kur´an´ın faziletleri
14 Genel Değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu

Sâlih, S., Mebâhis fî Ulûmi´l-Kur´an, Dersaâdet, İstanbul ts.

Ders Kaynakları

Zerkeşî, B., el-Burhân fî Ulûmil-Kurân, Dârul-marife, Beyrut ts.
Suyûtî, C., el-İtkân fî Ulûmil-Kurân, Mektebetü Dâri´t-türâs, Kahire 1985.
Zerkânî,M., Menâhilul-İrfân fî Ulûmi´l-Kur´ân, D. İhyâi´t-türâsi´l-Arabî, Kahire ts.
Kattân, M., Mebâhis fî Ulûmi´l-Kur´an, Müessesetü´r-risâle, Beyrut 1981.
Akk, H.A., Usûlü´t-Tefsîr ve Kavâiduhû, Dâru´n-nefâis, Beyrut 1986.
 

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Kur’an-ı Kerim’i usulüne uygun okuyabilir ve metnin amacına uygun yorum yapabilir. X
2 Alanıyla ilgili klasik ve modern metinleri anlayabilecek ve kendisini sözlü ve yazılı olarak ifade edebilecek düzeyde Arapça bilgisine sahiptir. X
3 Hz. Peygamber’in söz, fiil ve takrirleri, fiziksel ve ahlaki özellikleri, hadisin ve hadis ilminin tarihi seyri, usulü, problemleri, yorumlanması ve kültürel değeri hakkında bilgi sahibidir. X
4 Klasik kaynaklarda ve modern araştırmalarda İslam fıkhının temel konularını bilir; mukayeseli hukuk yöntemleri çerçevesinde İslam hukuku ile diğer hukuk sistemleri arasında karşılaştırmalar yapabilir ve İslam hukukunu hukuk tarihi açısından değerlendirebilir. X
5 İslam inanç esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde bilir ve Kelam problemlerinin bilimsel metotlarla çözümüne dair fikir yürütebilir. X
6 İslam dünyasında dini ve siyasi gayelerle vücut bulmuş klasik ve çağdaş akımlar hakkında temel bilgi sahibidir. X
7 Tasavvufun tarihi, kavramları, kurumları, şahsiyetleri ve felsefesi hakkında bilgi sahibidir. X
8 Dini eğitim tarihi ile dini ve modern eğitim metotları hakkında bilgi sahibidir. Bu metotları din eğitiminde kullanabilir. Muhakeme gücü ve doğru düşünme yeteneği gelişir, kişisel güveni artar. X
9 Din ve dini konular hakkında felsefi, sosyolojik ve psikolojik olarak düşünebilir. Müslüman düşünürler tarafından ortaya konulan düşünce konuları ve tarihi hakkında bilgi sahibidir. X
10 İnsanlığın düşünce seyrinin tarihi hakkında, yaşayan ve mensubu kalmamış dinler konusunda ana hatlarıyla bilgi sahibidir. Dinler arası mukayese yapabilir. X
11 İslam Tarihi’nin çeşitli dönemlerini bilir; İslam medeniyet ve bilimine siyasî, kültürel ve sosyal tarih açısından disiplinler arası, metodolojik, sentezci ve eleştirel bir bakış açısıyla bakabilir. X
12 Türk İslam Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri okuyup anlayabilir. Genel müzik nazariyatı bilgileri yanında Türk Din Musikisi formları hakkında bilgi sahibi olup uygulama yapabilir. Mimarî ve tezyini sanatlarının tarihini, özelliklerini bilir. Estetik düşünce anlayışına sahiptir.
13 Dini Bilimler alanında disiplinler arası araştırma ve inceleme yapar. Bilimsel çalışmalarda bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. X
14 Beşeri bilimler alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve bilgi teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. X
15
16
17
18
19
20
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 15
1. Ödev 15
1. Performans Görevi (Uygulama) 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 20 20
Kısa Sınav 2 5 10
Ödev 1 6 6
Final 1 20 20
Performans Görevi (Uygulama) 1 2 2
Toplam İş Yükü 122
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,88
Dersin AKTS Kredisi 5