| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Güncel Boyutuyla Alevilik-Bektaşilik | ILA 469 | 7 | 2 + 0 | 2 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | Yok |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Temel Öğretim |
| Dersin Amacı | Alevi-Bektaşiliğin inanç, ibadet, ve erkanı hakkında bilgi sahibi olmak, günümüz Aleviliğinin temel meselelerini ve sorunlarını bilmek |
| Dersin İçeriği | Alevi-Bektaşiliğin inanç, ibadet, ve erkanlar; cem ayini, dedelik kurumu, musahiplik, düşkünlük; Aleviliğin temel problemleri, günümüz Alevilerinin inanç-ibadet hayatı. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Bektaşilik, Alevilik ve Kızılbaşlık kavramlarını tanımlar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 2 | Alevi inanç, ibadet ve erkanlarını bilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 3 | Alevilerin dini ve siyasi taleplerini açıklar, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Sınav , Ödev, |
| 4 | Günümüz Alevilerin temel problemlerini ve sebeplerini değerlendirir, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Sınav , Ödev, |
| 5 | Alevilerin kültür, inanç ve ahlaki anlayışlarını bilir, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Sınav , Ödev, |
| 6 | Aleviliğin kökeninin ne olduğuna vakıf olup Alevilik´teki kırılmaları analiz edebilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Giriş ve genel bir çerçeve, | |
| 2 | Alevilik, Bektaşilik, Kızılbaşlık vb. terimler, | |
| 3 | Cumhuriyet döneminde Alevilik-Bektaşilik, | |
| 4 | Kentleşme sürecinde Alevilik | |
| 5 | Alevilerde İnanç esasları, | |
| 6 | Alevilerde İbadetler, | |
| 7 | Alevilerde dini ritüeller | |
| 8 | Dedelik kurumu | |
| 9 | Cem ayinleri | |
| 10 | Musahiplik | |
| 11 | Düşkünlük kurumu | |
| 12 | Aleviler hakkında yanlış bilinenler. | |
| 13 | Günümüz Aleviliğin temel meseleleri ve gündemleri. | |
| 14 | Günümüz Alevilerinin sorunları. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | [1] Ahmet Yaşar Ocak, Alevi-Bektaşi İnançlarının İslam Öncesi Temelleri, İstanbul 2000, İletişim Yayınları. [2] Ahmet Yaşar Ocak, Türk Sufiliğine Bakışlar, İstanbul 2002. [3] F. Babinger-Fuad Köprülü, Anadoluda İslâmiyet, çev., Ragıp Hulusi, İstanbul 2000. [4] Orhan Türkdoğan, Alevi-Bektaşi Kimliği, Timaş Yayınları, İstanbul 1995. [5] Yusuf Ziya Yörükan, Anadoluda Aleviler ve Tahtacılar, Haz. Turhan Yörükan, Kültür Bakanlığı Yaynları, Ankara 1998. [6] Ethem Ruhi Fığlalı, Türkiyede Alevilik Bektaşilik, Ankara 1996. [7] M.Saffet Sarıkaya, Anadolu Aleviliği (XI.-XIII. asırlar), Ötüken Yay., İstanbul 2003. [8] Harun Yıldız, Anadolu Aleviliği, Ankara 2004. [9] Mustafa Ekinci, Anadolu Aleviliğinin Tarihsel Arka planı, İstanbul 2002. [11] H. Onat, Değişim Sürecinde Alevilik, Köprü, Bahar, sayı: 62 (1998). [12] H. Onat, Kızılbaşlık Farklılaşması Üzerine, İslâmiyât, Cilt: 6, Sayı: 3, (2003), s.111-126. [13] H. Onat, Alevilik-Bektaşilik, Din Kültürü Ahlak Bilgisi Dersleri ve Diyanet, Türk Yurdu, Cilt: 25, Sayı: 210 (2005). [14] Sönmez Kutlu, Aleviliğin Dini Statüsü: Din, Mezhep, Tarikat Heterodoksi, Ortodoksi veya Metadoksi, İslamiyat, Cilt: 6, Sayı: 3 (2003), s. 31-54. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Kur’an-ı Kerim’i usulüne uygun okuyabilir ve metnin amacına uygun yorum yapabilir. | ||||||
| 2 | Alanıyla ilgili klasik ve modern metinleri anlayabilecek ve kendisini sözlü ve yazılı olarak ifade edebilecek düzeyde Arapça bilgisine sahiptir. | ||||||
| 3 | Hz. Peygamber’in söz, fiil ve takrirleri, fiziksel ve ahlaki özellikleri, hadisin ve hadis ilminin tarihi seyri, usulü, problemleri, yorumlanması ve kültürel değeri hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
| 4 | Klasik kaynaklarda ve modern araştırmalarda İslam fıkhının temel konularını bilir; mukayeseli hukuk yöntemleri çerçevesinde İslam hukuku ile diğer hukuk sistemleri arasında karşılaştırmalar yapabilir ve İslam hukukunu hukuk tarihi açısından değerlendirebilir. | X | |||||
| 5 | İslam inanç esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde bilir ve Kelam problemlerinin bilimsel metotlarla çözümüne dair fikir yürütebilir. | X | |||||
| 6 | İslam dünyasında dini ve siyasi gayelerle vücut bulmuş klasik ve çağdaş akımlar hakkında temel bilgi sahibidir. | X | |||||
| 7 | Tasavvufun tarihi, kavramları, kurumları, şahsiyetleri ve felsefesi hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
| 8 | Dini eğitim tarihi ile dini ve modern eğitim metotları hakkında bilgi sahibidir. Bu metotları din eğitiminde kullanabilir. Muhakeme gücü ve doğru düşünme yeteneği gelişir, kişisel güveni artar. | ||||||
| 9 | Din ve dini konular hakkında felsefi, sosyolojik ve psikolojik olarak düşünebilir. Müslüman düşünürler tarafından ortaya konulan düşünce konuları ve tarihi hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
| 10 | İnsanlığın düşünce seyrinin tarihi hakkında, yaşayan ve mensubu kalmamış dinler konusunda ana hatlarıyla bilgi sahibidir. Dinler arası mukayese yapabilir. | X | |||||
| 11 | İslam Tarihi’nin çeşitli dönemlerini bilir; İslam medeniyet ve bilimine siyasî, kültürel ve sosyal tarih açısından disiplinler arası, metodolojik, sentezci ve eleştirel bir bakış açısıyla bakabilir. | X | |||||
| 12 | Türk İslam Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri okuyup anlayabilir. Genel müzik nazariyatı bilgileri yanında Türk Din Musikisi formları hakkında bilgi sahibi olup uygulama yapabilir. Mimarî ve tezyini sanatlarının tarihini, özelliklerini bilir. Estetik düşünce anlayışına sahiptir. | X | |||||
| 13 | Dini Bilimler alanında disiplinler arası araştırma ve inceleme yapar. Bilimsel çalışmalarda bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | ||||||
| 14 | Beşeri bilimler alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve bilgi teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | ||||||
| 15 | |||||||
| 16 | |||||||
| 17 | |||||||
| 18 | |||||||
| 19 | |||||||
| 20 | |||||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 97 |
| 1. Kısa Sınav | 1 |
| 1. Ödev | 1 |
| 2. Kısa Sınav | 1 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Ödev | 1 | 8 | 8 |
| Final | 1 | 15 | 15 |
| Kısa Sınav | 2 | 10 | 20 |
| Toplam İş Yükü | 117 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,68 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||