Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslam Eğitim Tarihi ILA 328 6 2 + 0 2 3
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. MAHMUT ZENGİN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

 Arş. Gör. Kübra Cevherli

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Ders İslam tarihi boyunca eğitim faaliyetlerini, eğitim kurumlarını, eğitim politikaları ve programları hakkında genel bilgi verme ve değerlendirme yapma yeterliliğini kazandırmayı amaçlamaktadır.

Dersin İçeriği

İslamiyet, eğitim ve bilim, İslam tarihinde eğitimin kurumsallaşması, Bazı İslam düşünürlerinin eğitim anlayışları, Osmanlılarda eğitim ve medreseler, Osmalıda son döneminde eğitimde reform gayretleri

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 İslamiyetin eğitim ve bilime verdiği önemi açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav ,
2 İslamiyetin ilk dönemlerinde eğitim ve öğretim faaliyetlerini anlatır Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav ,
3 İslam tarihinde eğitimin kurumsallaşma süreci ve medreselerde eğitimi değerlendirir Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
4 Bazı İslam düşünürlerin eğitimle ilgili düşüncelerini karşılaştırır Tartışma, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev,
5 Osmanlı medrese sistemi, gelişimi ve bozulma nedenlerini analiz eder Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
6 Osmanlı son dönemlerinde medreseden modern okula geçişi nedenlerini sorgular Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Sınav ,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 İslam eğitim tarihi kavramı ve kaynakları
2 İslamiyette bilgi ve eğitimin önemi
3 İslamiyette ilk dönem eğitim faaliyetlerinin değerlendirilmesi
4 İslam tarihinde eğitimin kurumsallaşması ve nedenleri
5 Bazı İslam alimlerinin görüşlerinin eleştirel olarak değerlendirilmesi (Ibn Sina, Farabi. vb.)
6 Bazı İslam alimlerinin görüşlerinin eleştirel olarak değelendirilmesi (Ibn Sina, Farabi. vb.)
7 Erken dönem Osmanlıda medreseler
8 Osmanlı medreselerinin yönetimi ve finansı
9 Osmanlı dönemi medreselerinde programlar, ders kitapları ve eğitim anlayışları
10 Osmanlı dönemi medreselerinde programlar, ders kitapları ve eğitim anlayışları
11 Osmanlıda medrese eğitiminin bozulması
12 Osmanlı son dönem eğitim reform girişimleri
13 Osmanlıdan Cumhuriyete intikal eden eğitim mirası
14 Genel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu

[1] Çelebi, A. (1990) İslamda Eğitim ve Öğretim Tarihi, İstanbul: Damla Yayınları

Ders Kaynakları

[2] Atay, H. (1983) Osmanlılarda Yüksek Din Eğitimi, İstanbul: Dergah Yayınları.
[3].Kazıcı, Z. (2000) İslam Eğitim Tarihi, İstanbul, MÜİF Vakfı yayınları.
[4] Makdisi, G. (2004) Ortaçağda Yüksek Öğretim, İslam Dünyası ve Hristiyan Batı, İstanbul, Gelenek Yayınları
[5].Zengin, Z.S. (2002) II Meşrutiyette Medreseler ve Din Eğitimi, Ankara, Akçağ Yayınları.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Kur’an-ı Kerim’i usulüne uygun okuyabilir ve metnin amacına uygun yorum yapabilir.
2 Alanıyla ilgili klasik ve modern metinleri anlayabilecek ve kendisini sözlü ve yazılı olarak ifade edebilecek düzeyde Arapça bilgisine sahiptir.
3 Hz. Peygamber’in söz, fiil ve takrirleri, fiziksel ve ahlaki özellikleri, hadisin ve hadis ilminin tarihi seyri, usulü, problemleri, yorumlanması ve kültürel değeri hakkında bilgi sahibidir. X
4 Klasik kaynaklarda ve modern araştırmalarda İslam fıkhının temel konularını bilir; mukayeseli hukuk yöntemleri çerçevesinde İslam hukuku ile diğer hukuk sistemleri arasında karşılaştırmalar yapabilir ve İslam hukukunu hukuk tarihi açısından değerlendirebilir.
5 İslam inanç esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde bilir ve Kelam problemlerinin bilimsel metotlarla çözümüne dair fikir yürütebilir. X
6 İslam dünyasında dini ve siyasi gayelerle vücut bulmuş klasik ve çağdaş akımlar hakkında temel bilgi sahibidir. X
7 Tasavvufun tarihi, kavramları, kurumları, şahsiyetleri ve felsefesi hakkında bilgi sahibidir. X
8 Dini eğitim tarihi ile dini ve modern eğitim metotları hakkında bilgi sahibidir. Bu metotları din eğitiminde kullanabilir. Muhakeme gücü ve doğru düşünme yeteneği gelişir, kişisel güveni artar. X
9 Din ve dini konular hakkında felsefi, sosyolojik ve psikolojik olarak düşünebilir. Müslüman düşünürler tarafından ortaya konulan düşünce konuları ve tarihi hakkında bilgi sahibidir. X
10 İnsanlığın düşünce seyrinin tarihi hakkında, yaşayan ve mensubu kalmamış dinler konusunda ana hatlarıyla bilgi sahibidir. Dinler arası mukayese yapabilir. X
11 İslam Tarihi’nin çeşitli dönemlerini bilir; İslam medeniyet ve bilimine siyasî, kültürel ve sosyal tarih açısından disiplinler arası, metodolojik, sentezci ve eleştirel bir bakış açısıyla bakabilir. X
12 Türk İslam Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri okuyup anlayabilir. Genel müzik nazariyatı bilgileri yanında Türk Din Musikisi formları hakkında bilgi sahibi olup uygulama yapabilir. Mimarî ve tezyini sanatlarının tarihini, özelliklerini bilir. Estetik düşünce anlayışına sahiptir.
13 Dini Bilimler alanında disiplinler arası araştırma ve inceleme yapar. Bilimsel çalışmalarda bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. X
14 Beşeri bilimler alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve bilgi teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. X
15
16
17
18
19
20
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 30
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 5 5
Ödev 1 5 5
Toplam İş Yükü 74
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 2,96
Dersin AKTS Kredisi 3