Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslam İnsan Hakları ve Demokrası ILA 440 8 2 + 0 2 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. SONER DUMAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Tarihten günümüze İslam düşünce geleneği ile modern insan hakları ve demokrasi kuramlarının ne derece uyuştuğunu tartışmak.

Dersin İçeriği

Demokrasi ve insan hakları kavramlarının anlamı ve tarihsel gelişimi. Tarihte çeşitli Müslüman devletlerde yönetim ve adalet anlayışı, İslam düşüncesi ile ve modern insan hakları ve demokrasi kuramlarının uyuşmaz gözüktüğü noktalar.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Demokrasi kavramının tanımını, doğuşunu ve geçirdiği tarihi aşamalarını özetleyebilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
2 Demokrasinin farklı biçim ve uygulamalarını anlatabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
3 Tarihi süreç içinde Müslüman devletlerde yönetim ve adalet anlayışını sorgulayabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
4 İslam ve modern demokratik değerleri karşılaştırarak tartışabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
5 İslam dünyasında demokrasinin niçin gelişemediğini değerlendirebilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
6 İnsan hakları teorisinin tarihi gelişimini ana hatlarıyla açıklayabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
7 İslami değerlerle modern insan hakları kuramını genel olarak karşılaştırabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
8 Din ve vicdan hürriyeti, kadın hakları gibi konuları modern insan hakları ve İslami değerler bağlamında kapsamlı olarak tartışabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Demokrasi kavramının tarihi
2 Klasik hilafet teorisi ve tarihte çeşitli Müslüman devletlerde yönetim ve adalet anlayışı
3 İslami ve demokratik değerlerin uyuşmaz gözüktüğü noktalar
4 Radikat islami hareketler ve demokrasi
5 Liberal İslam ve demokrasi
6 Türk demokrasisinin tarihi
7 Müslüman devletlerde demokratikleşme süreci
8 Vize sınavı
9 İnsan hakları: teori ve tarihi
10 İslami değerler ve insan hakları kavramı
11 İslamda din ve vicdan hürriyeti
12 İslamda kadın hakları
13 Çağdaş İslami hareketler ve onların demokrasi ve insane hakları kavramına yaklaşımları: Radikal, liberal vb.
14 Genel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

[1] Ahmet Akgündüz, İslamda İnsan Hakları Beyannamesi, İstanbul 1997
[2] İslam ve Demokrasi (Yay. Haz. Ali Bardakoğlu vdğ.), İstanbul 2000
[3] İslâmiyât Degisi, İslam ve Demokrasi Özel Sayısı, Ankara 1998
[4] İslami Araştırmalar Dergisi, c. 5, sy, 4 (1991), Ankara
[5] İslami Araştırmalar Dergisi, c. 11, sy. 3-4 (1998), Ankara
[6] Ömer Çaha, Modern Dünyada Din ve Devlet, İstanbul 2008
[7] Ahmet Arslan, İslam Demokrasi ve Türkiye, İstanbul 1999

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Kur’an-ı Kerim’i usulüne uygun okuyabilir ve metnin amacına uygun yorum yapabilir.
2 Alanıyla ilgili klasik ve modern metinleri anlayabilecek ve kendisini sözlü ve yazılı olarak ifade edebilecek düzeyde Arapça bilgisine sahiptir. X
3 Hz. Peygamber’in söz, fiil ve takrirleri, fiziksel ve ahlaki özellikleri, hadisin ve hadis ilminin tarihi seyri, usulü, problemleri, yorumlanması ve kültürel değeri hakkında bilgi sahibidir. X
4 Klasik kaynaklarda ve modern araştırmalarda İslam fıkhının temel konularını bilir; mukayeseli hukuk yöntemleri çerçevesinde İslam hukuku ile diğer hukuk sistemleri arasında karşılaştırmalar yapabilir ve İslam hukukunu hukuk tarihi açısından değerlendirebilir. X
5 İslam inanç esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde bilir ve Kelam problemlerinin bilimsel metotlarla çözümüne dair fikir yürütebilir.
6 İslam dünyasında dini ve siyasi gayelerle vücut bulmuş klasik ve çağdaş akımlar hakkında temel bilgi sahibidir. X
7 Tasavvufun tarihi, kavramları, kurumları, şahsiyetleri ve felsefesi hakkında bilgi sahibidir.
8 Dini eğitim tarihi ile dini ve modern eğitim metotları hakkında bilgi sahibidir. Bu metotları din eğitiminde kullanabilir. Muhakeme gücü ve doğru düşünme yeteneği gelişir, kişisel güveni artar.
9 Din ve dini konular hakkında felsefi, sosyolojik ve psikolojik olarak düşünebilir. Müslüman düşünürler tarafından ortaya konulan düşünce konuları ve tarihi hakkında bilgi sahibidir.
10 İnsanlığın düşünce seyrinin tarihi hakkında, yaşayan ve mensubu kalmamış dinler konusunda ana hatlarıyla bilgi sahibidir. Dinler arası mukayese yapabilir.
11 İslam Tarihi’nin çeşitli dönemlerini bilir; İslam medeniyet ve bilimine siyasî, kültürel ve sosyal tarih açısından disiplinler arası, metodolojik, sentezci ve eleştirel bir bakış açısıyla bakabilir.
12 Türk İslam Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri okuyup anlayabilir. Genel müzik nazariyatı bilgileri yanında Türk Din Musikisi formları hakkında bilgi sahibi olup uygulama yapabilir. Mimarî ve tezyini sanatlarının tarihini, özelliklerini bilir. Estetik düşünce anlayışına sahiptir.
13 Dini Bilimler alanında disiplinler arası araştırma ve inceleme yapar. Bilimsel çalışmalarda bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
14 Beşeri bilimler alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve bilgi teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. X
15
16
17
18
19
20
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 4 64
Ara Sınav 1 3 3
Kısa Sınav 2 2 4
Ödev 1 5 5
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 5 5
Toplam İş Yükü 113
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,52
Dersin AKTS Kredisi 5