Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Fıkhın Genel İlkeleri ILA 359 5 2 + 0 2 3
Ön Koşul Dersleri

Yok.

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. AHMET NUMAN ÜNVER
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Muhammet Ali Acar, Arş. Gör. Muhammet Salih Aslan

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Fıkhın genel ilkelerini tanıma ve uygulama örneklerini görme.

Dersin İçeriği

Mecelle-i Ahkam-i Adliyede yer alan 99 genel ilke tanıtılacak, ilkelerin tatbikatına dair örnekler sunulacak ve her bir ilkeye dair istisnalar ortaya konulacaktır.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Fıkıh genel ilkelerini tanır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
2 Genel ilkeler doğrultusunda günümüzde ortaya çıkan meselelere dair çözümler üretir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
3 Fıkıh nosyonunu geliştirir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
4 Farklı hukuk sistemlerine ait genel ilkelerle mukayeseler yapar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
5 Genel ilkelerin istisnalarını tanır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
6 Gene ilkelerin elde edildiği kaynakları gösterir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Genel ilkelerin fıkıhtaki yeri ve önemi
2 Genel İlke Kavramının Gelişim Süreci
3 Genel İlke Kavramı İle İlişkili Kavramlar
4 Genel İlke İle Külli Kaide ve Fıkıh Nazariyesi İlişkisi
5 Genel İlkelerin Tasnifi
6 Kaynağı Bakımından Genel İlkeler
7 Genel İlkelerin Mahiyeti ve Hukukî Değeri I
8 Genel İlkelerin Mahiyeti ve Hukukî Değeri II
9 Hükümlerin Tefsiri ve Tatbiki Bakımından Genel İlkeler
10 Genel İlkeleri Konu Alan Temel Kaynaklar
11 İbadetlerle İlgili Genel İlkeler
12 Borçlar Hukukunun Genel İlkeleri
13 Sorumluluk Hukukunun Genel İlkeleri
14 Ceza Hukukunun Genel İlkeleri
Kaynaklar
Ders Notu

Mustafa Yıldırım, Mecellenin Küllî Kaideleri

Ders Kaynakları

Mustafa Baktır, İslâm Hukukunda Külli Kaideler
İbn Nüceym, el-Eşbâh Ven-Nezâir
Ahmed Ziya Efendi, İslam Hukukunun Genel İlkeleri
Ahmet ez-Zerkâ Şerhu Kavâidil-Fıkhıyye

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Kur’an-ı Kerim’i usulüne uygun okuyabilir ve metnin amacına uygun yorum yapabilir. X
2 Alanıyla ilgili klasik ve modern metinleri anlayabilecek ve kendisini sözlü ve yazılı olarak ifade edebilecek düzeyde Arapça bilgisine sahiptir. X
3 Hz. Peygamber’in söz, fiil ve takrirleri, fiziksel ve ahlaki özellikleri, hadisin ve hadis ilminin tarihi seyri, usulü, problemleri, yorumlanması ve kültürel değeri hakkında bilgi sahibidir. X
4 Klasik kaynaklarda ve modern araştırmalarda İslam fıkhının temel konularını bilir; mukayeseli hukuk yöntemleri çerçevesinde İslam hukuku ile diğer hukuk sistemleri arasında karşılaştırmalar yapabilir ve İslam hukukunu hukuk tarihi açısından değerlendirebilir. X
5 İslam inanç esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde bilir ve Kelam problemlerinin bilimsel metotlarla çözümüne dair fikir yürütebilir. X
6 İslam dünyasında dini ve siyasi gayelerle vücut bulmuş klasik ve çağdaş akımlar hakkında temel bilgi sahibidir. X
7 Tasavvufun tarihi, kavramları, kurumları, şahsiyetleri ve felsefesi hakkında bilgi sahibidir.
8 Dini eğitim tarihi ile dini ve modern eğitim metotları hakkında bilgi sahibidir. Bu metotları din eğitiminde kullanabilir. Muhakeme gücü ve doğru düşünme yeteneği gelişir, kişisel güveni artar. X
9 Din ve dini konular hakkında felsefi, sosyolojik ve psikolojik olarak düşünebilir. Müslüman düşünürler tarafından ortaya konulan düşünce konuları ve tarihi hakkında bilgi sahibidir.
10 İnsanlığın düşünce seyrinin tarihi hakkında, yaşayan ve mensubu kalmamış dinler konusunda ana hatlarıyla bilgi sahibidir. Dinler arası mukayese yapabilir.
11 İslam Tarihi’nin çeşitli dönemlerini bilir; İslam medeniyet ve bilimine siyasî, kültürel ve sosyal tarih açısından disiplinler arası, metodolojik, sentezci ve eleştirel bir bakış açısıyla bakabilir. X
12 Türk İslam Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri okuyup anlayabilir. Genel müzik nazariyatı bilgileri yanında Türk Din Musikisi formları hakkında bilgi sahibi olup uygulama yapabilir. Mimarî ve tezyini sanatlarının tarihini, özelliklerini bilir. Estetik düşünce anlayışına sahiptir.
13 Dini Bilimler alanında disiplinler arası araştırma ve inceleme yapar. Bilimsel çalışmalarda bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. X
14 Beşeri bilimler alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve bilgi teknolojilerini ileri düzeyde kullanır.
15
16
17
18
19
20
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 15
1. Ödev 20
1. Sözlü Sınav 15
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 3 3
Kısa Sınav 1 2 2
Ödev 1 2 2
Sözlü Sınav 1 2 2
Final 1 4 4
Toplam İş Yükü 77
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 3,08
Dersin AKTS Kredisi 3