| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Fıkıh Usulü | ILA 313 | 5 | 4 + 0 | 4 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. OSMAN GÜMAN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. Merve ÖZDEMİR |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Temel Öğretim |
| Dersin Amacı | Dini delillerden çıkarılan hükümler ve hüküm çıkarma yöntemleri hakkında bilgi vermek. |
| Dersin İçeriği | Hüküm, hakim ve nasları anlamanın ve hüküm çıkarmanın yolları. İçtihat ve mezhepler |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Naslar arasındaki farklılıkları uzlaştırabilme yollarını kavrar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| 2 | İcma ve kıyas gibi delillerin mahiyetini açıklar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| 3 | Maslahat, örf ve istihsan kavramlarının günümüz fıkıh düşüncesindeki yerini anlatır. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| 4 | Son asırlarda içine girilen değişim ve gelişmelerin mahiyetini analiz eder. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| 5 | Hükmü çıkaran kişide (müçtehit) bulunması gereken nitelikleri sayar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| 6 | İçtihat, taklit ve teflik kavramlarını, birbirleriyle ilişkileri bağlamında değerlendirebilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Fıkıh usulüne giriş | |
| 2 | Kur´an-ı Kerîm (Kitab) | |
| 3 | Sünnet | |
| 4 | İcma | |
| 5 | Kıyas | |
| 6 | İstihsan, Mesâlih-i Mürsele, Sahabe Kavli | |
| 7 | Şeru men kablenâ, Örf, İstıshâb, Sedd-i zerâi, ilham | |
| 8 | Hüküm ve türleri a) Teklîfî hükümler b) Vadî hükümler | |
| 9 | Hâkim (Hüküm koyucu), Mahkûm fîh | |
| 10 | Mahkûm aleyh (Mükellef) | |
| 11 | Farklı bakış açılara göre Lâfızların tasnifi I | |
| 12 | Farklı bakış açılara göre Lâfızların tasnifi II | |
| 13 | İslam Hukukunun Gayeleri, Delillerin teâruzu ve nesih | |
| 14 | İctihada ilişkin meseleler |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | [1] Zekiyyüddin Şa´ban, Çev. İbrahim Kâfi Dönmez, İslâm Hukuk İlminin Esasları, Ankara 1990 |
| Ders Kaynakları | [2] Abdülkerim Zeydan, Çev. Ruhi Özcan, Fıkıh Usûlü, Ankara 1982. [3] Fahrettin Atar, Fıkıh Usûlü, İstanbul 1992. [4] Bilal Aybakan, Fıkıh İlminin Oluşum Sürecinde İcmâ, İstanbul, 2003. [5] Soner Duman, Şâfiînin Kıyas Anlayışı, İstanbul, 2009. [6] Soner Duman, İlk Dönem Hanefî Usulünde İllet Tartışmaları, İstanbul, 2010. [7] Mehmet Erdoğan, Vahiy Akıl Dengesi Açısından Sünnet, İstanbul, 2009. [8] İzzeddin bin Abdüsselam, (trc. Soner Duman, Süleyman Kaya), İslamî Hükümlerin Esas ve Hikmetleri, İstanbul, 2006. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | |||||||
| 2 | X | ||||||
| 3 | X | ||||||
| 4 | X | ||||||
| 5 | |||||||
| 6 | |||||||
| 7 | |||||||
| 8 | |||||||
| 9 | |||||||
| 10 | |||||||
| 11 | |||||||
| 12 | |||||||
| 13 | |||||||
| 14 | |||||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| 1. Kısa Sınav | 10 |
| 1. Ödev | 15 |
| 1. Sözlü Sınav | 15 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 20 | 20 |
| Kısa Sınav | 2 | 20 | 40 |
| Sözlü Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Final | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü | 154 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6,16 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||