Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslamda Sosyal Güvenlik ve Sigortacılık IEF 508 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri

IEF 503, IEF 505, IEF 509

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. HAKAN ASLAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Öğretim
Dersin Amacı

Bu dersin amacı, İslam esasları çerçevesinde sosyal güvenlik ve sigorta olgusunun incelenmesi ve çağdaş ekonomik dünyada İslami sigortacılık uygulamalarının anlaşılmasıdır.

Dersin İçeriği

İslam´da sosyal günvenlik kavramı, tarihi geçmişi, sosyal güvenlikle ilgili kurumlar ve günümüzdeki sigortacılık (tekafül) uygulamaları.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Islam´da sosyal güvenlik kavramı ve tarihi Anlatım, Tartışma, Sınav , Ödev,
2 İslam´da sosyal güvenlik işlevini gören kurumlar Anlatım, Tartışma, Sınav , Ödev, Performans Görevi,
3 Bugünkü sosyal güvenlik ve sigortacılık sistemi ve İslam Anlatım, Tartışma, Örnek Olay, Sınav , Ödev,
4 İslam´da sigortacılık (tekafül) uygulamaları Anlatım, Tartışma, Örnek Olay, Problem Çözme, Sınav , Ödev, Performans Görevi,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Sosyal Güvenlik: Tanımı, özellikleri, tarihi ve dinlerin bu tarihteki yeri, ilgili kavramlar (Sosyal yardım, sosyal hizmet, Sosyal Dayanışma) Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
2 İslam Toplumunda sosyal Güvenliğin Temelleri. (Dayanışma ve yardımlaşma kurumları: Âkîle, Vakıf, Kefaretler, Kurban ve Nezir/Adak, Ganimet, Fey) Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
3 İslam´da Güvenlik Kavramı ve Sosyal Riskler Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
4 İslam´daki Sosyal Güvenlik Anlayışı ile modern Sosyal Güvenliğin karşılaştırılması. (Gaye ve tabiat farkı, Ortaya çıkışlarındaki sebep farkı, risk anlayışlarındaki fark, kullandıkları teknik ve finansman farkı) Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
5 İslam´da Sosyal Güvenlik Kurumları: Zekât, Âkile,Vakıflar, gönüllü kuruluşla. Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
6 Sosyal Riskler açısından Zekâtın masarifi (verildiği yerler) Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
7 Arasınav
8 İslam´da Sosyal Güvenliğin Finansman kaynakları ve bu kaynaklar açısından Rikâz Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
9 Sigorta: Çeşitleri, tarihi, gayesi ve İslam´ın bu kurumlara bütün olarak bakışı Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
10 Sigortayı caiz bulmayanların tutundukları deliller ve tartışılması Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
11 İslam´da Sigortaya esas olabilecek kurumlar: Akile, Kasâme Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
12 İş kazaları ve meslek hastalığı sigortasına Alternatif bir kurum olarak Âkile Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
13 Mütüel Sigorta (Tekafül ya da Dayanışma sigortası) ve İslam Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
14 Ticari Sigortalar ve İslam (Kasko, yangın, tarım, deprem vb) Ders kaynaklarında ilgili bölümlerin okunması
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

DİA, Sigorta, http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c37/c370111.pdf

HACAK, H.(2006). İslâm Hukukunda Sigorta ve Fıkıh Bilginlerinin Sigortaya Yaklaşımının Genel Bir Değerlendirmesi. “Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi”. Cilt 30. sf 21-50

Tekafül: Teori ve Uygulama, Ensar Yay., 2017

Aslan, H . (2015). Türkiye’de Tekafül (İslami Sigorta) Uygulamaları: Problemler ve Çözüm Önerileri. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 93-117. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/ijisef/issue/29332/313850

Sağlam, H. (2011). İSLÂM HUKUK TARİHİNDEKİ ÂKİLE BUGÜNÜN SİGORTASI MIDIR? C.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, XV(1), 265–292.

Demir, F. (2002). Sigorta (‘Âkıle Müessesesi ve Süftece Muamelesi Işığında Bir Tedkik). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XLIII(2), 169–200.

Dalgın, N. (2003). İslam Hukuku Açısından Karşılıklı Sigortalar. İslami Araştırmalar Dergisi, 16(4), 615–629.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 X
2 X
3 X
4 X
5 X
6 X
7 X
8 X
9 X
10 X
11 X
12 X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Ödev 40
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 1 20 20
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 146
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,84
Dersin AKTS Kredisi 6