Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Sosyal Bilimlerde Niteliksel Araştırma Tasarımı ve Analizi SOS 511 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. YAŞAR SUVEREN
Dersi Verenler Doç.Dr. YAŞAR SUVEREN,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı

Bu derste temel amaç niteliksel bir araştırmanın ve tasarımının temel özelliklerini öğrenerek öğrencilerin bağımsız bir biçimde bilimsel çalışmalarını sürdürebilecek bir donanıma sahip olabilmelerini sağlamaktır. Bu çerçevede niteliksel araştırma sürecinin aşamalarını incelemek (niteliksel araştırmaların sosyal teorideki yeri ve anlamı, epistemolojik arka plan, sorun belirleme, kavramsallaştırma, veri toplama, verilerin analizi, yorumlanması ve yazma), gözden geçirmek ve öğrencilerin belirli bir konu/olay hakkında niteliksel araştırma yapabilmelerini sağlamak amaçlanmaktadır.

Dersin İçeriği

Bu derste, nitel araştırmanın tanımı ve bilimsel araştırma geleneğindeki yeri, nitel araştırmanın özellikleri ve çeşitleri [biyografi (biography), fenomenoloji (phenomenology), kuram oluşturma (ground theory), etnografya (ethnography) durum araştırması (case study), söylem çözümlemesi (discourse analysis)], nitel araştırma tasarımı ve planlanması, araştırma sorularının oluşturulması, veri toplama ve yöntemleri ve bunların nasıl analiz edileceğine ilişkin konular ele alınacaktır. 

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Niteliksel araştırma yöntemi ile ilgili temel felsefi-epistemolojik yaklaşımları bilir ve açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
2 Niteliksel bir araştırmanın diğer araştırma yöntemleriyle olan farklarını kavrar ve önemini ifade eder. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
3 Nitel araştırmaların bilimsel araştırmalar içindeki yerini açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
4 Nitel araştırmaların uygulamalı sosyoloji ile ilişkisini ortaya koyar ve nasıl kullanılacağını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
5 Nitel araştırma çalışmalarını okuyup eleştirir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
6 Nitel bir araştırmanın planlama aşamasını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
7 Niteliksel araştırma önerisi hazırlama sürecini açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
8 Niteliksel araştırma önerisi hazırlama sürecini uygular. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
9 Niteliksel araştırma önerisi raporu hazırlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Araştırma yöntemlerine giriş
2 Nitel araştırmanın bilimsel araştırma geleneği içindeki yeri: nitel araştırmanın kuramsal temelleri, nitel araştırmanın temel özellikleri
3 Nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin yaklaşımlar açısından karşılaştırılması
4 Nitel araştırmanın temel aşamaları, nitel araştırma soruları
5 Nitel araştırmada çeşitleme
6 Nitel araştırmada örneklem
7 Görüşme
8 Odak grup görüşmesi
9 Gözlem
10 Doküman incelemesi
11 Nitel veri analizi
12 Nitel veri analizi
13 Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve etik; genel değerlendirme ve tartışma
14 Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve etik; genel değerlendirme ve tartışma
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Belkıs Kümbetoğlu, Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma, Bağlam Yayınları, 2005.

Sibel A. Arkonaç, Psikolojide Söz ve Anlam Analizi Niteliksel Duruş, Ayrıntı Yayınları, 2014.

Ali Yıldırım ve Hasan Şimşek, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınları, 2006.

Türker Baş ve Ulun Akturan, Nitel Araştırma Yöntemleri NVivo 7.0 ile Nitel Veri Analizi, Seçkin Yayınları, 2008.

Elif Kuş, Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknikleri Nicel mi Nitel mi?, Anı Yayıncılık, 2007.

Robert E. Stake, Qualitative Research Studying How Things Work, The Guilford Press, 2010.

Ellen Perecman and Sara R. Curran (Ed.), A Handbook for Social Science Field Research Essays & Bibliographic Sources on Research Design and Methods, Sage Publications, 2006.


 

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 1.Toplumsal konu ve problemleri sosyolojik bir yaklaşımla ele alıp çözümleyebilecek teorik bilgi donanımına sahip olmak. X
2 2. Hem teorik hem uygulamalı bir sosyolojik araştırmayı yürütebilecek yöntem bilgisini edinmiş olmak. X
3 3. Sosyolojik bilginin ediniminde ve kullanımında salt tekrarlayıcı değil, özgün ve katkı sağlayıcı bir çaba içinde olmak. X
4 4. Genel sosyolojik bilgiye sahip olmanın ötesinde ilgi alanına göre sosyolojinin alt disiplinlerinde daha derinlikli araştırma ve çalışmalarla uzmanlaşmak. X
5 5. Sosyal bilimlerde geliştirilen bilgi ve yaklaşımlara eleştirel ve sorgulayıcı bakma becerisi kazandırmak. X
6 Bilimsel grup çalışmaları yapabilecek yabancı dil yeterliğine ulaşmak
7 Disiplinler arası araştırma yapabilme donanımına sahip olmak
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Final 60
1. Yıl İçinin Başarıya 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Toplam İş Yükü 96
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 3,84
Dersin AKTS Kredisi 6