| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Zekı Modelleme Optımızasyon ve Kontrol | ENM 602 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Doktora |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi MEHMET RIZA ADALI |
| Dersi Verenler | Prof.Dr. HARUN TAŞKIN, |
| Dersin Yardımcıları | Dr. Ünal Atakan KAHRAMAN |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Lisansüstü düzeyindeki öğrencilere zeki teknikler konusunda genel bir yetkinlik kazandırarak süreçlerin modellenmesi, optimizasyonu ve kontrolünde zeki teknikleri kullanabilmelerini sağlamak |
| Dersin İçeriği | Klasik modelleme, optimizasyon ve kontrol, Belirsizlik altında uslamlama ve çıkarsama, Bulanık kümeler, işlemler, ilişkiler, sayılar, değişkenler ve bulanık mantık, Kural temelli hesaplamalar, Bulanık-sinirsel ve evrimsel hesaplamalar, Bulanık modelleme, Bulanık kümelerle problem çözme, Yöntem, Bulanık optimizasyon ve kontrol |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Bulanık kümeler ve modeller ile ilgili temel kavramların öğrenilmesi | ||
| 2 | Süreçleri zeki teknikler kullanarak modelleyebilme yeteneğinin kazanılması | ||
| 3 | Bulanık mantık, sinirsel ağlar, genetik algoritmalar ve hibrit yöntemleri kullanarak çeşitli sistemleri kurabilme ve çözebilme yeteneğinin kazanılması | ||
| 4 | |||
| 5 |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Klasik Modelleme, Optimizasyon ve Kontrol | |
| 2 | Belirsizlik Altında Uslamlama ve Çıkarsama | |
| 3 | Bulanık Kümeler ve İşlemler | |
| 4 | Bulanık İlişkiler ve Sayılar | |
| 5 | Bulanık Değişkenler ve Bulanık Mantık | |
| 6 | Kural Temelli Hesaplamalar | |
| 7 | Bulanık-Sinirsel Hesaplamalar | |
| 8 | Bulanık Evrimsel Hesaplamalar | |
| 9 | Bulanık Modelleme I | |
| 10 | Bulanık Modelleme II | |
| 11 | Bulanık Kümelerle Problem Çözme: Giriş | |
| 12 | Yöntem | |
| 13 | Bulanık Optimizasyon ve Kontrol | |
| 14 | Örnek Olay Çalışmaları (Trafik Kavşak Kontrol, Kimyasal Süreç Kontrol, Üretim Kontrol) |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | [1] Prof. Dr. Harun Taşkın, Zeki Modelleme Optimizasyon ve Kontrol Ders Notları |
| Ders Kaynakları | [2] ZADEH L.A., Fuzzy Sets, Information and Control, 8, (1965), 338-353 [3] LI, H., CHEN, C. L. P., HUANG, H.P., Fuzzy Neural Intelligent Systems: Mathematical Foundations and the Application in Engineering, CRC Pres, New York, 2000 [4] ROSS, T. J., Fuzzy Logic with Engineering Applications, Mc Graw Hill, New York, 1995 [5] WANG, L., X., A Course in Fuzzy Systems and Control, Prentice Hall, 1997 [6] TERANO T., ASAI, K., SUGENO, M., ASCHMANN, C., G., Fuzzy Systems Theory and Its Applications, Academic Press Inc., 1991 [7] PEDRYCZ, W., GOMIDE, F., An Introduction to Fuzzy Sets: Analysis and Design, A Bradford Book, 1998 [8] BAYKAL, N., BEYAN, T., Bulanık Mantık İlke ve Temelleri, Bıçaklar Kitabevi, 2004 [9] YEN, J., LANGARI, R., Fuzzy Logic: Intelligence, Control, and Information, Prentice Hall, 1998 [10] JAMSHIDI, M., Large-Scale Systems: Modeling, Control, and Fuzzy Logic, Prentice Hall, 1997 [11] JAMSHIDI, M., ZADEH, L.A., TITLI, A., Applications of Fuzzy Logic: Towards High Machine Intelligence Quotient Systems, Prentice Hall, 1997 [12] KARRAY, F.O., SILVA, C.W., Soft Computing and Intelligent Systems Design: Theory, Tools and Applications, Addison-Wesley, 2004 |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Mühendislik alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşabilme, bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve uygulamaktır. | ||||||
| 2 | Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlayabilme ve uygulama becerisi; değişik disiplinlere ait bilgileri bütünleştirebilmektir. | ||||||
| 3 | Mühendislik problemlerini kurgulayabilme, çözmek için yöntem geliştirme ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygulamaktır. | ||||||
| 4 | Yeni ve orijinal fikir ve yöntemler geliştirme becerisi; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliştirebilmektir. | ||||||
| 5 | Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlamaktır. | ||||||
| 6 | Gereksinim duyulan bilgi ve verileri tanımlama, bunlara ulaşma ve ileri düzeyde değerlendirmektir. | ||||||
| 7 | Çok disiplinli takımlarda liderlik yapma, karmaşık durumlarda çözüm yaklaşımları geliştirebilme ve sorumluluk almaktır. | ||||||
| 8 | Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya dışındaki ulusal ve uluslar arası ortamlarda sistematik ve açık bir şekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarabilmektir. | ||||||
| 9 | Mühendislikte uygulanan modern teknik ve yöntemler ile bunların sınırları hakkında kapsamlı bilgileri yorumlamaktır. | ||||||
| 10 | Mesleğinin yeni ve gelişmekte olan uygulamaları hakkında farkındalık; gerektiğinde bunları inceleme ve öğrenebilmektir. | ||||||
| 11 | Mühendislik uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını anlama ve sosyal çevreye uyum sağlamaktır. | ||||||
| 12 | Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetmektir. | ||||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 40 |
| 1. Kısa Sınav | 20 |
| 1. Ödev | 4 |
| 1. Performans Görevi (Seminer) | 20 |
| 2. Ödev | 4 |
| 3. Ödev | 4 |
| 4. Ödev | 4 |
| 5. Ödev | 4 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 60 |
| 1. Final | 40 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav | 1 | 7 | 7 |
| Kısa Sınav | 1 | 5 | 5 |
| Ödev | 5 | 5 | 25 |
| Performans Görevi (Seminer) | 1 | 5 | 5 |
| Final | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü | 148 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,92 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||