Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türkiyede Sosyolojik Düşüncenin Tarihi SOS 108 2 4 + 0 4 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. MUSTAFA KEMAL ŞAN
Dersi Verenler Prof.Dr. MUSTAFA KEMAL ŞAN,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Burçe Orhan- Arş. Gör. Meryem Küçük

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Türk sosyolojisini ve Türk sosyolojisindeki temel fikirler ve düşünce okulları analiz edilerek, Türk sosyolojisinde temel çalışmalar hakkında bilgi sahibi olmak ve Türk sosyolojisinin tarihsel gelişimini öğrenmektir.

Dersin İçeriği

Bu derste Türkiye'de Sosyolojinin başlangıcı olarak değerlendirdiğimiz 19. yüzyıl toplumsal şartları analiz edildikten sonra Ziya Gökalp öncülüğünde kurumsallaşan Sosyoloji çalışmaları ele alınacaktır. Sosyoloji biliminin bizde ortaya çıkışı bir uygarlık krizi esnasında olduğu için sosyloji tarihimiz de bunun izlerini taşımaktadır. Sosyoloji bizde farklı ekoller aracılığı ile varlık kazanmaya başlamıştır. İstanbul'da Ziya Gökalp'in Darulfünun'da kürsüyü kurmasına eş zamanlı olarak Pren Sabahattin de Le Play Sosyolojisini Türkiye'de tanıtmaya başlamıştır. Bu dersimizde Gökalp-P. Sabahattin dikotomisi içinde başlayan sosyoloji çalışmalarının Cumhuriyet Döneminde aldığı şekili de ele alma imkanı bulunacaktır. 

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Türk sosyolojisinde temel fikirleri açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Sözlü Sınav,
2 Türk sosyolojisi ile ilgili özgün temel çalışmaları öğrenmeyi sağlar Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Sözlü Sınav,
3 Türk sosyolojisinin tarihsel gelişim özelliklerine ulaşır Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Sözlü Sınav,
4 Türk Sosyolojisina hakim fikir hareketlerini açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
5 Türk Sosyolojisindeki batı etkisinin boyutlarını tanımlar Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası, Sözlü Sınav, Ödev,
6 Türk Sosyolojisindeki tarihi akımın kavranmasını sağlar Anlatım, Tartışma, Sözlü Sınav, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Türk sosyolojisinin tarihi kökleri, Türk sosyolojisinin gelişme öncesi tarihsel süreci
2 Osmanlı dönemi Türk sosyolojisi
3 19. yüzyıl Türk sosyolojisindeki hareketler:Türk sosyolojisinin gelişme dönemi
4 1950-1960 dönemi ve 1960 sonrası dönem
5 1971 dönemi ve Türk sosyolojisinin şimdiki durumu
6 Türkiyede Sosyolojik hareketler
7 Türk sosyolojisinde temel düşünür: Ziya Gökalp
8 Türk Sosyolojisi : Prens Sabahattin Bey
9 ARASINAV
10 Mehmet Ali Şevki, Mehmet İzzet, Hilmi Ziyi Ülken
11 İsmail Hakkı Baltacıoğlu,Cahit Tanyol, Cavit Orhan Tütengil, İbrahim Yasa
12 Nurettin Şazi Kösemihal, Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu, Mümtaz Turhan, Nurettin Topçu
13 Mübeccel Belik Kıray ve Ankara Ekolü
14 Gnel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Türk Sosyolojisi Tarihi Üzerine Araştırmalar, H. Bayram Kaçmazoğlu,Birey Y.
Türk Sosyoloji Tarihine Giriş,Ön Koşullar Birinci Cilt,H. Bayram Kaçmazoğlu, Birey Y.
Sosyoloji, Prof.Dr.Sami Şener, İnkılab Yayınları, İstanbul 2008
100 Soruda Sosyoloji El Kitabı,Doğan Ergun, Gerçek Yayınevi
Sosyoloji Kavramlar Kurumlar Süreçler Teoriler, Prof. Dr. Zeki Aslantürk, Doç. Dr. M. Tayfun Amman, Çamlıca Yayınları
Sosyoloji Kavramlar ve Sorunlar, İsmail Doğan, Sistem Yayıncılık
Türk Toplum Bilimcileri 1,2 , Emre Kongar, Remzi K.
Türkiye´de Çağdaş Düşünce Tarihi, 2 c., Ülken, Hilmi Ziya (1966), Konya
Çağdaş Türk Sosyolojisi, Türkdoğan, Orhan (1977), Erzurum:Atatürk Üniversitesi Yayınları

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Sosyoloji ve yardımcı disiplinlerle ilgili, en etkin metotları ve güncel bilgileri içeren bilgi kaynakları, uygulama araç – gereçlerini, üst düzeyde kullanabilme bilgisine sahiptir. X
2 Sosyoloji disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, geçmiş ve güncel bağlantıları ile konuları tanılar, analiz eder, tartışır ve gelecek projeksiyonu sunar. X
3 Sosyoloji disiplini ve ilgili alanlarda elde ettiği birikimi aktif biçimde yazılı ve sözlü yolla ifade edebilir, bu alanlarda ihtiyaç duyan kişi ve kurumlara araştırma ve rapor sunar. X
4 Sosyoloji metotlarını kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama, sentez yapma ve değerlendirme becerilerine sahiptir. X
5 Güncel sosyolojik kavramsallaştırmalara, akımlara ve tartışmalara eleştirel yönden yaklaşabilir. X
6 Alanındaki yönelimleri, ihtiyaçları bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. X
7 Alanıyla ilgili çalışmalarda sorumluluk üstlenir, bağımsız veya takım çalışması yaparak çözümler üretir. X
8 Sosyoloji alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1).
9 Sosyoloji alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı, donanımı ve istatistik bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. X
10 Sosyoloji alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. X
11 Sosyolojik bilgiyi, diğer toplum bilimleriyle disiplinler arası bir düzlemde farklı toplum ve kültürlerde etkili bir şekilde işler ve disiplinler arası çalışmalara katılır. X
12 Alanında bilgisini geliştirmek yeni açılımlar ortaya koymak için çaba gösterir, yeniliklere açıktır. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 1 1
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 20 20
Final 1 1 1
Toplam İş Yükü 144
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,76
Dersin AKTS Kredisi 6