Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Metin Şerhi Iv TDE 480 8 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler

Sultan Şairler

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Arş.Gör.Dr. BEDRİYE GÜLAY AÇAR
Dersi Verenler Prof.Dr. BAYRAM ALİ KAYA,
Dersin Yardımcıları

Arş.Gör. Arzu Yıldırım, Arş.Gör. B. Gülay Açar

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Seçilmiş metin örneklerinden hareketle, Klasik Türk şiirine ilişkin şerh yöntemlerini ve bu şiirin son derece zengin olan içerik dünyasını ana hatlarıyla öğretme. Eski Türk edebiyatı metinlerini anlama, açıklama ve yorumlamada kullanılan geleneksel, modern ve postmodern metotlarla şerh, yorum, tahlil ve inceleme yapabilme ve bilhassa metinleri anlamada filolojik, etimolojik ve semantik yaklaşımların kullanılmasını sağlama.

Dersin İçeriği

Metin şerhi, metin tahlili ve metin incelemesine ilişkin tanımlar ile aralarındaki farklar; dinî-tasavvufi veya din dışı (profane) KlasikTürk şiiri metinlerinin şerhine dair geleneksel veya modern yaklaşım ve metotlar; bir metnin şerh edilebilmesi için gerekli alt yapı bilgilerinin ana hatlarıyla hatırlatılması ve pekiştirilmesi; bu tür metinlerin içerdiği dinî-tasavvufi, milli, sosyal, kültürel, estetik ve poetik unsurlara uygulamalı örneklerle dikkat çekme.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Klasik Türk şiiri metinlerini anlama, açıklama ve şerh etmede (yorumlamada) kullanılan geleneksel ve modern metotları sıralar. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
2 Klasik Türk şiiri metinlerini anlama, açıklama ve şerh etmede (yorumlamada) kullanılan geleneksel ve modern metotları anlatır. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
3 Dinî-tasavvufi veya din dışı (profane) metin örneklerinden hareketle Klasik şiirin zengin içerik dünyasına dair tespitlerde bulunur. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
4 Dinî-tasavvufi veya din dışı (profane) metin örneklerinden hareketle Klasik şiirin zengin içerik dünyasını yorumlar. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
5 Klasik Türk şiirinin içerdiği dinî-tasavvufi, milli, sosyal, kültürel, estetik ve poetik unsurları düzenler. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
6 Klasik Türk şiirinin içerdiği dinî-tasavvufi, milli, sosyal, kültürel, estetik ve poetik unsurları değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Metin şerhi, metin açıklaması, metin incelemesi, metin tahliline ilişkin tanımlar, özellikleri ve aralarındaki farklara ilişkin bilgiler. Klasik Türk şiiri metinlerinin şerhi için bilinmesi gereken temel hususlar. "İyi Bir Metin Şerhi Nası Olmalıdır?" sorusu tartışılacak.
2 Şeyh Gâlib Divanı’ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Şeyh Gâlib'in hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek.
3 Şeyh Gâlib Divanı’ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Şeyh Gâlib ve Sebk-i Hindî ilişkisi hakkında bilgi verilecek.
4 Esrâr Dede Divanı’ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Esrâr Dede'nin hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek.
5 Koca Ragıb Paşa Divanı’ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Koca Râgıb Paşa'nın hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek.
6 Haşmet Divanı’ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Haşmet'in hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek.
7 Sâkıb Dede Divanı’ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Sâkıb Dede'in hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek.
8 Hoca Neş’et Divanı’ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Hoca Neş'et'in hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek.
9 ARA SINAV
10 Enderunlu Vâsıf Divanı’ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Enderunlu Vâsıf'ın hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek.
11 Keçecizâde İzzet Molla Divanı’ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Keçecizâde İzzet Molla'nın hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek.
12 Osman Nevres Divanı’ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Osman Nevres'in hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek.
13 Yenişehirli Avnî Divanı’ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Yenişehirli Avnî'nin hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek.
14 Leskofçalı Gâlib Divanı'ndan beyit/şiir örneklerinin şerhi. Leskofçalı Gâlib'in hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilecek.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Prof. Dr. Metin Akar, Su Kasidesi Şerhi (TDV Yayınları, Ankara); Doç. Dr. İsmail Hakkı Aksoyak, Metin Şerhi, Eski Türk Edebiyatı El kitabı, (Grafiker Yayıları, Ankara); Prof. Dr. Ömür Ceylan, Tasavvufî Şiir Şerhleri (Kitabevi Yayınları, İstanbul); Prof. Dr. Mehmed Çavuşoğlu, Divanlar Arasında (Akçağ Yayınları, Ankara); Nezahat Öztekin, İslâmî Türk Edebiyatına Giriş ve Metin Şerhi (İzmir).

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler.
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. X
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır. X
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar. X
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi , disiplinler arası araştırmalar yapar. X
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler.
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. X
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular. X
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir. X
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)