| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Klasik Türk Edebiyatı Nesir II | TDE 366 | 6 | 3 + 0 | 3 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. ORHAN KAPLAN |
| Dersi Verenler | Arş.Gör.Dr. BEDRİYE GÜLAY AÇAR, |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. Arzu Yıldırım, Arş.Gör. B.Gülay Açar |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Başlı başına bir şiir edebiyatı olarak da kabul edilen Klasik Türk edebiyatının sadece şiirden ibaret olmadığı, başta tezkireler olmak üzere, seyahatnâme vb. türler ile konuların da bu edebiyat içerisinde önemli bir yerinin olduğunun anlaşılmasının sağlanması; diğer tarih, lügat, mensur yazılmış divan dibacelerinden örneklerle de klasik kültürümüzde düzyazının öneminin vurgulanması. |
| Dersin İçeriği | 16. yüzyılın başlarından itibaren yazılmış mensur edebî eserleri gözden geçirme; dönemin dil özellikleri üzerinde durma; Arapça ve Farsçanın dilimiz üzerindeki etkisi; Arapça ve Farsçadan geçen kelime ve kavramların tahlili; 16. yüzyılın başlarından 19. yüzyılın sonlarına kadar üç asırlık dönemde yazılmış olan Tevarih-i Âl-i Osmân, eyahatnâme, tezkire, sefaretname gibi eserlerden seçme metinlerin okunması; döneminde ve daha sonraki asırlarda iz bırakmış eserlerin tanıtılması; nesrin yüzyıllara göre değişimi. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Nazım dilinden farklı olan düzyazı dilini tanımlar. | Anlatım, Soru-Cevap, | Sınav , Ödev, |
| 2 | Nazım dilinden farklı olan düzyazı dilini anlatır. | Anlatım, Soru-Cevap, | Sınav , Ödev, |
| 3 | Şiir dili ile düzyazı dili arasındaki farkı tespit eder. | Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, | Sınav , Ödev, |
| 4 | Şiir dili ile düzyazı dili arasındaki farkı analiz eder. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 5 | Türk dilinin büyük ustalarını ve onların yazdığı eserler hakkında genellemelere ulaşır. | Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 6 | Türk dilinin büyük ustalarını ve onların yazdığı eserleri değerlendirir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | 16. yüzyılda Osmanlı nesrinin geldiği nokta. Nesir dilindeki değişmeler. | "Şiirin İnşâsı: Nesir" başlıklı kitaptan ilgili makaleler okutulacak. |
| 2 | 16. yüzyıl Osmanlı nesri: Şuara tezkireleri ve 16. yüzyıl şuara tezkirelerinden metin okumaları: Sehî Bey'in Heşt Behişt adlı tezkiresinden seçilmiş örnek parçalar. | Tezkire hakkında bilgi verilecek. DİA'daki" Tezkire" ve "Sehî Bey" maddeleri okunacak. "Şair Tezkireleri" başlıklı kitaptan hareketle yüzyıllara göre tezkire dağılımı tanıtılacak. |
| 3 | Latîfî'nin Tezkiretü'ş-Şuarâ adlı tezkiresinden seçilmiş örnek parçalar. | DİA'daki "Latîfî" maddesi okunacak. |
| 4 | 16. yüzyıl Osmanlı nesri: Âşık Çelebi’nin Meşâirüş-Şuarâ adlı tezkiresinden seçilmiş örnek parçalar. | DİA'daki "Âşık Çelebi" maddesi okunacak. |
| 5 | Fuzûlî'nin Türkçe divan dibacesi. | DİA'daki "Fuzûlî" maddesi okunacak. Fuzûlî'nin mensur eserleri hakkında bilgi verilecek. |
| 6 | 17. yüzyıl Osmanlı nesri : Evliya Çelebi'nin Seyâhatnâme adlı eserinden seçilmiş örnek parçalar. | Osmanlı döneminde yazılmış mensur tarih ve coğrafya eserleri hakkında bilgi verilecek. |
| 7 | 17. yüzyıl Osmanlı nesri : Evliya Çelebi'nin Seyâhatnâme adlı eserinden seçilmiş örnek parçalar. | DİA'daki "Evliya Çelebi" maddesi okunacak. Seyâhatnâme türü hakkında bilgi verilecek. |
| 8 | 17. yüzyıl şuara tezkireleri ve bu tezkirelerden seçme metinler: Riyâzî'nin Riyâzu'ş-Şuarâ adlı tezkiresinden seçilmiş örnek parçalar. | DİA'daki "Riyâzî" maddesi okunacak. |
| 9 | ARA SINAV | |
| 10 | 17.-18. yüzyıl Osmanlı nesri: Nergisî'nin "Hamse"si ve "Peçevî Tarihi"nden seçilmiş örnek parçalar. | DİA'daki "Nergisî" ve "Peçevî" maddeleri okunacak. "Hamse" geleneği hakkında bilgi verilecek. |
| 11 | 18. yüzyıl Osmanlı nesri: Giritli Azîz Efendi'nin "Muhayyelât-ı Azîz Efendi" adlı eserinden seçilmiş örnek parçalar. | DİA'daki "Azîz Efendi" maddesi okunacak |
| 12 | 18. yüzyıl Osmanlı nesri: İsmail Hakkı Bursevî'nin "Muhammediyye Şerhi"nden seçilmiş örnek parçalar. | DİA'daki "Muhammediyye" maddesi okunacak. Türk Şerh Edebiyatı hakkında bilgi verilecek. |
| 13 | 19. yüzyıl Osmanlı nesri ve Fatîn'in Hâtimetü'l-Eş'âr adlı tezkiresinden seçilmiş örnek parçalar. | Son dönem Osmanlı tezkireleri hakkında bilgi verilecek. |
| 14 | 20. yüzyıl şuarâ tezkireleri ve Tuhfe-i Nâilî'den seçilmiş örnek parçalar. | Son dönem Osmanlı tezkireleri hakkında bilgi verilecek. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Prof. Dr. Fahir İz, “Eski Türk Edebiyatında Nesir,” (Akçağ Yayınları) |
| Ders Kaynakları | Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Haz. Orhan Şaik Gökyay, Seyit Ali Karaman, Yücel dağlı, (Yapı Kredi Yayınları); Prof. Dr. Atilla Şentürk-Doç. Dr. Ahmet Kartal, “Eski Türk Edebiyatı Tarihi,” (Dergah Yayınları); Tahir Üzgör, "Türkçe Divan Dibaceleri", (TC. Kültür Bakanlığı) |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. | X | |||||
| 2 | Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir. | ||||||
| 3 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir. | ||||||
| 4 | Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler. | ||||||
| 5 | Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. | X | |||||
| 6 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır. | X | |||||
| 7 | Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar. | X | |||||
| 8 | Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi , disiplinler arası araştırmalar yapar. | X | |||||
| 9 | Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler. | ||||||
| 10 | Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir | ||||||
| 11 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. | X | |||||
| 12 | Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular. | X | |||||
| 13 | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir. | X | |||||
| 14 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir. | X | |||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ödev | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 4 | 64 |
| Ara Sınav | 1 | 5 | 5 |
| Ödev | 1 | 10 | 10 |
| Performans Görevi (Laboratuvar) | 1 | 15 | 15 |
| Final | 1 | 5 | 5 |
| Toplam İş Yükü | 131 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,24 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||