Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Sözlük Bilimi TDE 467 7 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi BAHRİ KUŞ
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi AYŞE AYDIN,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Esra KİRİK, Arş Gör. Bahri KUŞ

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Sözlük Bilimine dair temel bilgi kazandırmak.

Dersin İçeriği

Sözlük Bilimine dair temel bilgiler(: sözlük hazırlama ilkeleri, sözlük türleri, Türkçenin sözlükleri).

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Sözlük bilimine dair temel bilgilere sahip olup sözlük bilimini tanımlar, örnek sözlükleri sıralar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
2 Sözlük türlerini belirler, açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
3 Sözlük türlerini örnekler. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
4 Sözlük türlerini ve sözlük ile dizin arasındaki farkları ayırt eder, karşılaştırır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
5 Türkçenin tarihi sözlüklerini derler, örnek sözlük tasarlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
6 Lehçe, şive ve ağız sözlüklerini değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Sözlük kavramı ve sözlük biliminin tarihçesi. Sözlük kavramı ve sözlük biliminin tarihçesi hakkında kaynak araştırmak.
2 Sözlük türleri. Sözlük türleri hakkında kaynak araştırmak.
3 Söz varlığı ve sözlük. Söz varlığı ve sözlük konulu eserleri araştırmak.
4 Günümüzdeki sözlük anlayışı. Günümüzdeki sözlük anlayışı hakkında araştırma yapmak.
5 Sözlük hazırlama tekniği. Sözlük hazırlama tekniklerini araştırmak.
6 Madde başı kelimelerdeki anlam çeşitlenmesi. Sözlük ve anlam bilimi konulu araştırma yapmak.
7 Türkçenin tarihi sözlükleri. Türkçenin tarihi sözlüklerini araştırmak
8 Sözlük ile dizin arasındaki farklar. Metin çalışmalarının dizin bölümlerini incelemek.
9 Ara sınav Genel konu tekrarı yapmak.
10 Çok dilli sözlüklerin hazırlanması. Çok dilli sözlükleri araştırmak.
11 Lehçe, şive ve ağız sözlükleri. Lehçe, şive ve ağız sözlüklerini araştırmak.
12 Şair ve yazar sözlükleri. Şair ve yazar sözlükleri araştırmak.
13 Elektronik ortamda sözlükler. e-sözlükleri araştırıp incelemek.
14 Dünyada ve Türkiye´de hazırlanmış ve hazırlanabilecek kavram sözlükleri. Kavram sözlüklerini araştırmak.
Kaynaklar
Ders Notu

1.Aksan, Prof Dr Doğan, Türkçenin Söz Varlığı, Engin Yay., Ankara 1998.
2.Derleme Sözlüğü, 12 Cilt, Ankara 1982.
3.Türkçe Sözlük, TDK, 10.b., Ankara 2005.

Ders Kaynakları

1.Dilçin, Cem, Yeni Tarama Sözlüğü, TDK.
2.Tarama Sözlüğü, 10 Cilt, TDK, Ankara 1996.
3.Eren, Prof Dr Hasan, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü.
4.Gülensoy, Prof Dr Tuncer, Türkiye Türkçesindeki Türkçe sözlüklerin Köken Bilgisi
5.Şemsettin Sami, Kamus-ı Türki, Çağrı Yay., İstanbul 1999.
6.Besim Atalay, Divan-ı Lugati´t Türk.
7.Ayverdi, İlhan, Misalli Büyük Türkçe Sözlük, Kubbealtı, İstanbul 2005.
8.Çağbayır, Yaşar, Türkçe Sözlük, 5Cilt, Ötüken Yay., İstanbul 2007.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler. X
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir.
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır.
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi , disiplinler arası araştırmalar yapar.
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler.
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. X
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular. X
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir. X
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 30
1. Performans Görevi (Uygulama) 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 3 3
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 15 15
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 118
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,72
Dersin AKTS Kredisi 5